Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç, bu akşam Banya Luka’da, Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Milorad Dodik (SNSD) ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından kamuoyuna hitap etti.
Bu görüşme, Bosna-Hersek Mahkemesi’nin bugün Dodik’i, uluslararası yüksek temsilci Christian Schmidt’in kararlarına uymadığı gerekçesiyle bir yıl hapis cezasına çarptırması ve altı yıl boyunca kamu görevlerinden men etmesi sonrasında gerçekleşti.
Sırp Cumhuriyeti Resmî Gazetesi’nin geçici müdürü Miloš Lukiç hakkında ise yüksek temsilcinin kararlarına uymadığı yönündeki suçlamalar düşürüldü. Vuçiç, bu süreci hukuki açıdan “absürt” olarak değerlendirdi.
Bosna-Hersek Anayasasının Durumu
Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi (NSRS), Dodik’in gün içinde duyurduğu kararları onayladı. Bu kararlar, Bosna-Hersek Devlet Soruşturma ve Koruma Ajansı (SIPA), Bosna-Hersek Mahkemesi ve Yüksek Yargı ve Savcılık Konseyi’ni (VSTV) kapsıyor.
Vuçiç yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Zor bir gün. Daha doğrusu, Sırp halkı için çok ağır bir gün. Ve sadece şunu söylemek istiyorum: Sırbistan’ın iç işlerine vahşice müdahale edenler, kimin yönetmesi gerektiğini dikte edenler lütfen konuşmasın, çünkü biz bunu Saraybosna için yapmadık. Tuhaf ve absürt bir dava süreci, modern dünyada var olmayan ve bir gün asla olmayacağını düşündüğümüz bir şey için verilen bir karar.”
Vuçiç, bu kararın Sırp Cumhuriyeti’ne ve genel olarak Sırp halkına karşı alındığını savundu.
“Buraya geldim, çünkü Sırp Cumhuriyeti liderliğinin gelecekteki kararlarına herhangi bir şekilde etki edebileceğimi düşündüğüm için değil, bunu hiçbir zaman istemedim. Buraya halkı desteklemek için geldim ve Sırbistan’ın onların yanında olduğunu söylemek istedim. Kimseyi tehdit etmeden, her zaman Dayton Anlaşması’nın korunmasının önemini vurguladım. Ancak bunun karşılığı en kötü şekilde bana döndü – fiziksel linçten tehditlere kadar.”
Ona göre, bugün hem Sırp halkı hem de diğerleri için her şey değişti. Banya Luka’ya iki taleple geldiğini belirterek, Sırbistan Ulusal Meclisi’nde bir oturum düzenleneceğini ve Dodik’in burada konuşacağını duyurdu. İlk talebine ilişkin şunları söyledi:
“İlk olarak, Sırp Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ve yönetiminden bir kez daha tüm yetkilileri, Bosna-Hersek’teki tüm aktörleri, Avrupa Birliği’ni, Amerika Birleşik Devletleri’ni, Rusya’yı, Çin’i ve diğer tüm tarafları müzakereye çağırmasını istiyorum. Diyalog başlatmalarını, barışa olan Sırp bağlılığını göstermelerini, sorunları tehditler ve şantajlarla değil, diyalog yoluyla çözmelerini talep ediyorum. Bunun onun için kolay olmayacağını biliyorum ama bu çok önemli.”
İkinci talebi ise Dodik’in yanı sıra muhalefet lideri PDP Başkanı Draško Stanivuković’e yönelikti.
“İkinci olarak, Dodik’ten, Stanivuković’ten ve RS’deki birçok diğerinden, temel konularda birlik olmalarını istedim. Diğer siyasi konularda asla tam bir birlik olmayacaktır, ancak RS’nin hayatta kalması ve gelişimi söz konusu olduğunda, ulusal meselelerde bir tür birlik sağlanması çok önemlidir. Bu mesajı bir ölçüde iletebildiğimiz için mutluyum.”
Sırp Cumhurbaşkanı’ndan RS Vatandaşlarına Mesaj
Sırbistan Cumhurbaşkanı, Sırp Cumhuriyeti vatandaşlarına bir mesaj verdi.
“RS halkına şunu söylemek için geldim: Sretenje (Sırbistan Bağımsızlık Günü) konuşmamda bu konuda ne olacağını bildiğimi söylemiştim ve bunu yapmamaları için yalvarmıştım. Belki de kendilerine ahlaki bir hak verdiler, tehdit etmeye ve akıllarına gelen her şeyi yapmaya kalktılar, sanki bir boks torbasına vuruyorlarmış gibi. Sırbistan, her zaman ve her koşulda barışı korumak, diyalog çağrısında bulunmak için elinden geleni yapacaktır. Ancak Sırbistan her zaman RS’nin, halkının ve RS Cumhurbaşkanı’nın yanında olacak ve bu kurumu destekleyecektir.”
Son olarak Vuçiç, Dodik’in aslında yalnızca yüksek temsilcinin kararlarını tanımadığı için suçlandığını belirtti ve sözlerini şu cümleyle bitirdi:
“Eğer bu, devleti yok etme sebebinizse, tebrikler.”
Vuçiç’in ziyareti öncesinde, Sırp Cumhuriyeti Ulusal Meclisi’nin olağanüstü oturumu sona erdi. Bu oturumda, Bosna-Hersek Mahkemesi ve Savcılığı, Yüksek Yargı ve Savcılık Konseyi (VSTV) ve SIPA’nın, Sırp Cumhuriyeti’nin anayasal yetkilerini ihlal ettiği ve Bosna-Hersek’te Dayton yapısını zayıflattığı yönünde kararlar alındı.
