Ulusal basında yer alan haberlere göre İtalya, Arnavutluk’taki göçmen tesislerini sadece “geri gönderme merkezi” olarak sınıflandırarak yasal engelleri aşmaya çalışıyor.
Cuma günü yapılan bir toplantıda yetkililerin, İtalya tarafından finanse edilen 653,5 milyon avroluk merkezleri, tüm projeyi engelleyen üç olumsuz mahkeme kararına rağmen çalışır durumda tutmanın yollarını tartıştığı bildirildi.
Kasım 2023’te imzalanan İtalya-Arnavutluk göç anlaşması, İtalya tarafından denizde kurtarılan “güvenli üçüncü ülkelerden” yetişkin göçmenlerin Arnavutluk’a transfer edilmesini sağlıyor. Sığınmacılar Şingin’de taramadan geçirilirken, Gjader’de sığınma kararlarını bekliyorlar.
Hükümet, yargı denetimini atlatmak için bu merkezleri sadece sınır dışı işlemleriyle sınırlandırmayı planlıyor.
Yeniden sınıflandırılmaları halinde, başlangıçta denizde yakalanan göçmenleri işlemek üzere tasarlanan Şingin ve Gjader tesisleri, sınır dışı edilmeyi bekleyen sıcak noktalarda ve kabul merkezlerinde bulunanlar da dahil olmak üzere, halihazırda İtalya’da bulunan düzensiz göçmenleri alıkoyacak.
Dışişleri Bakanı Antonio Tajani pazartesi günü Roma’da yaptığı açıklamada Arnavutluk’taki merkezlerin geri gönderme merkezlerine dönüştürülmesini tartışırken, “Göreceğiz. İlerliyoruz, Arnavutluk’taki çalışmalardan vazgeçmeyeceğiz,” diye ekledi.
İtalya-Arnavutluk göç anlaşması çerçevesinde İtalya tarafından Arnavutluk’ta inşa edilen göçmen merkezleri 11 Ekim 2024 tarihinden bu yana faaliyette olmalarına rağmen henüz tek bir göçmeni bile kabul etmedi.
Son aksilik geçen hafta Roma Temyiz Mahkemesinin 43 göçmenin Arnavutluk’ta gözaltında tutulmasını onaylamayı reddederek cumartesi günü İtalya’ya geri gönderilmelerine karar vermesiyle yaşandı. Altı göçmen zaten reşit olmadıkları ya da sağlık durumları kötü olduğu için geri gönderilmişti.
Daha önceki yasal engellere rağmen, Başbakan Meloni’nin gerekirse görev süresinin sonuna kadar “her geceyi” merkezlerde geçirmeye hazır olduğunu belirtmesi ile, hükümet rotasını değiştirmeye niyetli olmadığını gösterdi.
Avrupa düzeyinde, Arnavutluk’un göçmen projesi, genellikle gevşek bir şekilde tanımlanan “geri dönüş merkezleri” kavramıyla bağlantılı olarak, göç için “yenilikçi çözümler” konusundaki görüşmelerde yer alıyor.
Avrupa Komisyonunun geri dönüşlere yönelik yeni ortak yaklaşımını önümüzdeki ay açıklaması bekleniyor.
Komisyon pazartesi günü Arnavutluk’taki merkezlerin yeniden sınıflandırılması konusunda yorum yapmaktan kaçındı ve bunu “ulusal bir mesele” olarak nitelendirdi.
Fakat Komisyon, tesislerin potansiyel olarak yeniden sınıflandırılmasına ilişkin tartışmalardan “haberdar” olduğunu söyledi.
İtalya-Arnavutluk projesinin geleceği, İtalyan mahkemelerinin davayı havale ettiği Avrupa Adalet Divanına bağlı. Nihai kararın 25 Şubat’a kadar verilmesi bekleniyor.
Avrupa İşlerinden sorumlu Bakan Tommaso Foti pazar günü yaptığı açıklamada, karardan önce harekete geçip geçmeyeceklerini değerlendireceklerini söyledi.
