Srebrenica Anıt Merkezi, Srebrenica soykırımıyla ilgili olarak Uluslararası Ceza Mahkemeleri Kalıntı Mekanizması’nın (IRMCT) tüm kamuya açık yargı malzemelerinin dijital arşivini teslim aldı.
Bu, kararlar, tutanaklar, deliller ve audiovizüel kayıtlar da dâhil olmak üzere tüm dosyaların ilk kez tek bir yerde toplanması; hem Bosna-Hersek hem de dünyanın dört bir yanındaki kurumlar ve halk için erişilebilir hale getirilmesi anlamına geliyor. Mekanizmanın kendisi dışındaki hiçbir kurum bu bütünlük ve erişilebilirliğe sahip değildi.
7 Nisan 2025’te imzalanan mutabakat zaptı çerçevesinde IRMCT ile resmî iş birliğini başlatan Anıt Merkezi, Temmuz 1995’teki Srebrenica soykırımıyla ilgili tüm dava dosyalarını kapsayan tam arşive artık ev sahipliği yapıyor.
IRMCT kayıt sorumlusu Abubacar M. Tambadou, 18 Haziran tarihli resmi yazısında bu materyallerin “merkezin, kurbanların anısını ve mirasını yaşatma çalışmalarına önemli katkı sağlayacağı” umudunu dile getirdi.
Anıt Merkezi Direktörü Emir Suljagić, arşivin devrinin Srebrenica soykırımının hatırlanış ve belgeleniş biçiminde bir dönüm noktası olduğunu vurguladı:
“Bugünden itibaren Srebrenica soykırımıyla ilgili tüm uluslararası dava dosyaları Potoçari’de. Artık kimsenin bu belgelere ulaşmak için Lahey’e gitmesine gerek yok—hepsi burada. İsteyene gösterir, dijital olarak paylaşır, gerçeği arayan herkese sunarız.”
Bu adımla Anıt Merkezi, sadece Srebrenica soykırımını anma konusunda bölgenin önde gelen kurumu olmakla kalmıyor; aynı zamanda uluslararası adaletin bölgesel arşivi, güvenilir bilgi kaynağı ve soykırım inkârıyla mücadele için açık bir platform haline geliyor. Bu, olayları gerçekler, kanıtlar ve hukuken teyit edilmiş gerçekler temelinde anma kültürü inşa etme sürecinin kritik bir aşaması olarak değerlendiriliyor.
Suljagić sözlerini şöyle noktaladı:
“Yıldönümünde, Anıt Merkezi’nin öyküsünü tamamlayacak sergi düzenlemeyi planlıyoruz. Bu hafta Tuzla’dan getirttiğimiz artefaktların teslimini tamamladık. Şimdi arşivimiz de hazır. Beş yıl önce başlattığımız süreci tamamlıyoruz ve kurumu hak ettiği konuma yerleştiriyoruz. Bunu hem kurban ailelerine verdiğimiz söz hem de yasal görevimiz olduğu için yaptık.”
Arşive erişim, yasal koruma ve teknik güvenlik kurallarına uygun olarak sağlanacak; araştırmacılar, eğitim kurumları, medya ve ilgilenen herkes belgeleri doğrudan Srebrenica’dan talep edebilecek.
