Bitola, Ohri ve Prilep gibi daha büyük belediyelerde bu yıl öğrenci sayısı ciddi oranda azaldı. Başkentin yalnızca iki belediyesinde, Aerodrom ve Çair’de daha fazla öğrenci kayıt oldu.
Her yıl giderek daha fazla Makedon vatandaşının çocuğu yurt dışında doğuyor ve Devlet İstatistik Bürosu’nun verilerine göre Kuzey Makedonya, göç oranının en yüksek olduğu 20 ülke arasında yer alıyor.
Ülkenin güneyinde, Ustrumca civarındaki dört yerleşim yerinde yeni eğitim yılı tek bir birinci sınıf öğrencisi olmadan başlayacak. Raborci, Popçevo, Gabrovo ve Memeşli köylerinden durum böyle iken şehrin kendisinde de durum daha iyi değil.
Dört Ustrumca köyündeki endişe verici duruma ek olarak, Ustrumca kentindeki dokuz ilkokulda 442 birinci sınıf öğrencisi yeni eğitim-öğretim yılına başladı; bu sayı geçen yıla göre 126 çocuk daha az.
İstatistiksel olarak, 2017’den itibaren Ustrumca’nın belediye verileri birinci sınıf öğrenci sayısında bir azalma olduğunu gösteriyor.
Köylerden sonra şimdi de şehirler bir anda boşalıyor
Ülkedeki diğer şehirlerde önceki yıllara göre öğrenci sayılarında ciddi farklılıklar var.
Resmi belediye verileri, Ustrumca’ya ek olarak, Prilep’teki 10 ilkokulun tamamında yeni öğretim yılına kaydolan birinci sınıf öğrencilerinin sayısının yaklaşık 100 öğrenci azaldığını, geçen okul yılının son altı ayında ise velilerin 300 öğrencinin kaydını sildirdiğini gösteriyor.
Belediye Eğitim Dairesi’nin son verilerine göre, bu yıl birinci sınıfa 445 birinci sınıf öğrencisinin kaydolduğu Ohri’de de durum daha iyi değil; bu sayı, 539 çocuğun kayıtlı olduğu geçen yıla göre 94 daha az. MUP’un belediyeye sunduğu nüfus kütüğüne kayıtlı olanlar listesine göre bu yıl ülkenin en büyük belediyelerinden biri olan Bitola’daki ilkokullara 950 yerine 720 çocuk gidecek
Öte yandan Bitola Belediye Meclisi ve Ohri Belediye Meclisi, yasanın öngördüğü sayıdan daha az sayıda öğrenciyle (en az 20 öğrenci) sınıflar oluşturmak için zaten izin talebinde bulundu ve her iki durumda da, öğrenci sayısının ciddi oranda azalmasının temel nedeninin doğum oranının azalması ve dış göç olduğu vurgulandı.
Bütün aile İtalya ve Almanya’ya gidiyor
Bu göçlerin ülkenin büyük şehirlerindeki öğrenci sayısındaki azalmayı etkilediği aşikar olsa da, okulların her yıl boş sınıflarla karşı karşıya kaldığı Kuzey Makedonya’daki küçük yerler için bu yeni bir şey değil.
Batinci köyündeki “Alija Avdović” ilkokulunun eski müdürü Kenan Imeri, Radio Free Europe’a verdiği röportajda, ilkokul öğrencilerinin sayısının her yıl geleneksel olarak 50 ila 60 öğrenci kadar azaldığını, ancak bu yıl bu sayı neredeyse iki katına çıktı.
Imeri “Burada öğrenci sayısı da azalıyor, dolayısıyla bu yıl geçen okul yılına göre yaklaşık 110 öğrencimiz daha az. Örneğin, Makedonca, Arnavutça ve Türkçe olmak üzere üç dilli derslerimiz var, yani son iki yılda beş dersimiz olsaydı Arnavutçada bu sene sadece 3 dersimiz doldu.Makedoncada geçen seneye kadar her sene 2 dersimiz vardı, artık tek dersimiz olacak, geçen sene Türkçe öğretilen sınıflarda ise sadece 3 dersimiz doldu. 27 birinci sınıf öğrencisi vardı ve bu yıl sadece 15 kişi kaydoldu “dedi.
Imeri, ailelerin topluca taşındığını, dolayısıyla okul yılındaki öğrenci sayısının hiçbir zaman sabit olmadığını söylüyor.
İmeri “Giderek artan sayıda insan, başta İtalya ve Almanya olmak üzere tüm ailelerin gittiği diğer ülkelere gidiyor, bu nedenle burada daha az sayıda çocuk kalıyor. Ayrıca neredeyse her yılı 20 ila 30 daha az öğrenciyle bitirdiğimizi de belirtmek gerekir.” dedi.
Giderek daha fazla çocuk yurt dışında doğuyor
Kuzey Makedonya Devlet İstatistik Ofisi’nin ülkedeki göçle ilgili yayınının gösterdiği gibi, Makedon vatandaşlarının yurtdışında doğan çocuklarının sayısı sürekli artıyor.
Bu rakamlar, 2009 yılında Makedon vatandaşlarının toplam 3.510 çocuğunun yurtdışında doğduğunu, 2019 yılında ise bu sayının 5.187 olduğunu gösteriyor.
Buna karşılık, Devlet İstatistik Ofisi’nin verileri Kuzey Makedonya’da canlı doğumlarda önemli bir düşüş olduğunu gösteriyor. 2009’dan 2019’a kadar olan dönemde bu sayı neredeyse 4.000 azaldı.
Üsküp’ün yalnızca iki belediyesinde öğrenci sayısı arttı
Göç ve azalan doğum oranları olumsuz etkiler yaratırken ve Kuzey Makedonya öğrenci sayısında azalma eğilimi gösterirken, Eğitim ve Bilim Bakanı Jeton Şaçiri, öğrenci sayısında artışa yol açan iç göçün hâlâ mevcut olduğunu söylüyor. Ancak bu yalnızca Üsküp’ün iki belediyesinde yaşanıyor: Aerodrom ve Çair.
Öğrenci sayısının azalmasıyla ilgili olarak Şaçiri, bunun uzun süredir devam eden ve derinleşen bir sorun olduğunu ancak şu ana kadar bunu engelleyecek bir devlet stratejisi bulunmadığını söylüyor.
Şaçiri “Elimde kesin bir rakam yok ama bazı belediyelerde öğrenci sayılarında bazılarında ciddi düşüşler yaşıyoruz. Düşüş her yıl devam ediyor, doğum oranlarındaki düşüş ve yurtdışına göç bunun nedenlerinden biri. ” dedi.
İstatistik Bürosu’ndan alınan veriler, geçtiğimiz 2021/2022 öğretim yılında bunu gösteriyor. 2014 yılında toplam 1.414 ilkokul öğrencisi başka bir ülkeye göç nedeniyle ihraç edilirken, aynı eğitim-öğretim yılında tüm Kuzey Makedonya düzeyinde toplam 272 ortaokul öğrencisi başka bir ülkeye göç nedeniyle okuldan kaydının sildirdi.
Yeni öğretim yılı 1 Eylül’de başladı ve ilk kez 17 Haziran’a kadar sürecek. İlk kez ilkokul ve lise öğrencileri 29 Nisan’dan 5 Mayıs’a kadar sürecek olan bahar tatili olacak./Balkan Postası
