Kosova Çevre, Alan Planlama ve Altyapı Bakanlığı (MMPHI), plastik poşetlerin neredeyse tamamen kaldırılması ve plastik şişeler için depozito bedelinin iade edilmesine yönelik projenin uygulamasına Mart 2024’te başlamayı planlıyor.
MMPHI Bakanı Liburn Aliu düzenlediği basın toplantısında, böyle bir kararın plastik poşetleri ve plastik şişeleri ortadan kaldırarak çevre üzerinde doğrudan etki yaratacağını söyledi.
Aliu, bunun için İdari Talimatın Kosova Hükümeti’nde onaylandığını, bu planın tasarımı için ise bakanlığın Almanya Hükümeti’nden yardım aldığını söyledi.
Aliu “0’dan 25 mikrona kadar plastik poşet üretimini yasaklayacağız, dolayısıyla bugün kullanılan ve marketlerde alınabilen ince plastik poşetler tamamen yasaklanacak. 0’dan 25 mikrona kadar sadece poşetlerin kullanıldığı poşetler yasaklanacak” el tutucusu olmayan meyveler için. 25 ila 50 mikron arası torbaların kullanılmasına izin verilirken, üreticilerin logosu olmadan 5 sente mal olacak”, diye vurguladı.
Ayrıca, doğada çözünebilen plastik taşıma poşetlerinin üretimi, ithalatı ve pazarında satışının da yasaklanacağını söyledi.
Plastik şişelere yönelik depozito iadesi sistemine ilişkin ise Bakan Aliu, bunun hemen başlamayacak bir proje olduğunu, zira plastik şişe ambalaj, alüminyum kutu ve cam şişe imalatçılarını, satıcılarını, ithalatçılarını kapsayacak bir sistemin kurulması gerektiğini vurguladı.
“Bu, tüm büyük pazarlarda geri ödemenin otomatik olarak gerçekleşeceği ekipmanın olması gerektiği anlamına gelecektir. Depozitoyu iade edebilmek için Vatandaşların geri ödemeyi elektronik olarak yerleştirebilmek, ilgili işaretin bulunduğu tüm bu ambalajların olması gerekiyor”, diye vurguladı Aliu.
Bu sistemlerin Batılı ülkelerde de uygulandığını söyledi.
Süt ve ürünlerinin ambalajları, güçlü alkollü içeceklerin ambalajları, cam kavanozlar ve karton kutular (tetrapacks) bu depozito iade sisteminin dışındadır.
Avrupa Birliği’nin (AB) Kosova Ofisi İşbirliğinden Sorumlu Lider Yardımcısı Alessandro Bianciardi, plastiğin çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkisi olduğunu söyledi. Önlem alınmadığı takdirde mevcut plastik miktarının 2060 yılına kadar üç katına çıkacağını söyledi.
Bianciardi, “AB, geri dönüştürülebilir ve verimli bir plastik ekonomisine geçişi hızlandırmak için plastik kirliliğini ortadan kaldırmak için harekete geçiyor.” diye vurguladı.
Plastik şişeler ve poşetler gibi plastik ürünler, Kosova’daki en büyük çevre kirleticilerinden biri olarak değerlendiriliyor. İstatistiksel verilere göre Kosova’ya sadece bir yılda 6.000 tondan fazla plastik ürün ithal ediliyor./Balkan Postası
