Bosna Hersek’te Yüksek Temsilci Christian Schmidt’in seçim yasasını siyasilerin rızasını almadan “dayatmaya” hazırlandığı iddiaları tartışılıyor.
Bosna Hersek’in Mostar kentini ziyaret eden Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic, Schmidt’in Hırvatların yoğun olarak yaşadığı bölgelerin temsil oranını artıracak değişikliği dayatma yoluyla yasalaştıracağı iddialarına ilişkin, “Söz konusu değişikliği destekliyorum.” dedi.
Seçim yasasının daha önce yürütülen süreçlerde diyalog yoluyla değiştirilmemiş olmasından üzüntü duyduğunu ifade eden Plenkovic, “Mevcut bilgilere dayanarak (Schmidt’in) seçtiği yolun iyi ve faydalı olacağı kanaatindeyiz. Bosna Hersek’teki üç kurucu halkın da lehine olacak dengeli bir öneri söz konusu. Bu hamle, seçimlerden sonra kaliteli ve işlevsel bir yürütme yapısının oluşturulmasını sağlayacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Boşnak siyasilerden tepki
Bosna Hersek Dışişleri Bakanı Bisera Turkovic de sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Schmidt’in müdahalesine ilişkin uluslararası kurumlarla iletişimde olduğunu belirterek, yapılması planlanan değişimin insan hakları ihlali olacağını söyledi.
Başkent Saraybosna’da basın toplantısı düzenleyen Demokratik Eylem Partisi (SDA) Genel Başkanı Bakir İzetbegoviç ise siyasilerin uzun süredir uzlaşamadığı seçim yasasını değiştirmenin Schmidt’in görevi olmadığını vurgulayarak, “Schmidt ile telefonda görüştüm ve kendisini uyardım. Kendisinin görevi Bosna Hersek’teki savaşı (1992-1995) sonlandıran Dayton Barış Antlaşması maddelerini korumak, yasa dayatmak değil.” dedi.
Yüksek Temsilcilik Ofisi’nin (OHR) siyasi partilerle görüşmeden karar almaması gerektiğinin altını çizen İzetbegoviç, yeni seçim yasasını Bosna Hersek’te yeni bölünmelere neden olacağını kaydetti.
Schmidt’in yarın açıklama yapması bekleniyor
Geçtiğimiz hafta yerel medyada, Schmidt’in 2 Ekim’de yapılacak seçim öncesi Bosna Hersek’te gerçekleşemeyen seçim yasası reformunu kendi üzerine aldığı ve sahip olduğu “Bonn yetkileri” sayesinde de söz konusu yasayı “dayatacağı” iddia edildi.
Yeni seçim yasasının içeriğine ilişkin net bir bilgi paylaşılmazken, Schmidt ve OHR konuya ilişkin resmi bir açıklama yapmadı.
Yerel medyada ayrıca, Bosna Hersek’te yeni bir krizin oluşmasına neden olan seçim yasasına ilişkin resmi açıklamanın yarın Schmidt tarafından yapılacağı belirtiliyor.
Bu arada, bu akşam siyasi partilerin katılımıyla OHR binası önünde protesto düzenlenecek.
Bosna Hersek’te seçim yasası reformu talebi
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması gereği ülkede Boşnak, Hırvat ve Sırp üç kurucu halk bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığının biri Boşnak diğeri Hırvat halkından olmak üzere iki üyesi, ülkenin iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’ndaki vatandaşlar tarafından, üçüncü üye ise Sırp Cumhuriyeti entitesinde yaşayan vatandaşlar tarafından seçiliyor.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Hırvat Üyesi Zeljko Komsic’e karşı kaybeden Hırvat Demokrat Birliği Bosna Hersek (HDZ BIH) lideri Dragan Covic, Komsic’in Bosna Hersek Federasyonu’ndaki Boşnakların oylarıyla seçildiğini iddia ederek ülkede yeni bir seçim yasası reformu talebinde bulunmuştu.
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu eşliğinde başlatılan seçim yasası reformu müzakereleri, Boşnak ve Hırvat partileri arasında uzlaşı sağlanamadığı için sonuç alınamadan sona ermişti.
