Adriyatik ülkesinin en popüler siyasetçisi olarak lanse edilen Cumhurbaşkanı Milanovic, AB’nin Ukrayna’ya verdiği desteğe karşı çıkması da dâhil olmak üzere popülist görüşleri nedeniyle çokça eleştiriliyor.
Rusya’nın topyekûn işgali sürerken Batı’nın Ukrayna’ya verdiği askeri desteği şiddetle eleştiren Hırvatistan’ın sol tandanslı Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic, bu hafta sonu merkez sağ hükümet tarafından desteklenen bir aday da dâhil olmak üzere bir dizi adaya karşı yeniden seçilmek için yarışıyor.
Eski bir başbakan ve Hırvatistan’ın en popüler siyasetçisi olan 58 yaşındaki Milanovic, pazar günkü seçimlerin favorisi olarak görülüyor.
Ancak seçimi kazanması pek olası görünmüyor. Sekiz adaydan hiçbiri ilk turda oyların yüzde 50’sinden fazlasını alamazsa, 12 Ocak’ta ikinci tur yapılacak.
Milanovic, merkez sağ Hırvat Demokrat Birliği (HDZ) Başbakanı Andrej Plenkovic’i şiddetle eleştiriyor ve aralarında süregelen çatışmalar Hırvatistan’ın son dönemdeki siyasi manzarasının belirleyici bir özelliği haline geldi.
Buna karşılık HDZ, çocuk doktoru ve üniversite profesörü Dragan Primorac’ı cumhurbaşkanlığı için destekledi.
Primorac kendisini birleştirici olarak konumlandırdı ve kampanyasını Milanovic’in sıklıkla kutuplaştırıcı söylemiyle karşılaştırdı.
Hırvatistan cumhurbaşkanlığı esasen sembolik bir görev olarak görülse de, bu rol siyasi otorite ve ordunun başkomutanı olarak hareket etmeyi de içeriyor.
Popülist söylemleri benimsedikten sonra popülaritesinin arttığını gören Milanovic, Batı’nın Kiev’e verdiği desteğin ısrarlı bir eleştirmeni oldu ve hem NATO hem de AB üyeliğine rağmen Hırvatistan’ın tarafsızlığını savundu.
Hırvatistan’ın NATO liderliğindeki Ukrayna eğitim misyonuna katılmasını engelleyerek, “Hiçbir Hırvat askeri başkasının savaşında yer almayacak,” dedi.
Primorac ise buna Hırvatistan’ın Batı’ya yakınlığını vurgulayarak karşılık verdi ve “Hırvatistan’ın yeri Batı’dır, Doğu değil,” dedi.
Ancak Primorac’ın kampanyası, Hırvatistan’ın sağlık bakanının hapse atılmasına yol açan yolsuzluk skandalının gölgesinde kaldı.
Siyaset uzmanı Anđelko Milardovic, Milanovic’in yeniden seçilmesinin, iktidar partisinin diğer devlet kurumları üzerindeki hakimiyetini dengeleyerek demokrasiye fayda sağlayabileceğini öne sürdü. “Bir denge ve güç kontrolü görmek istiyoruz,” dedi.
Ancak görevdeki cumhurbaşkanını eleştirenler, 2013 yılında AB’ye katılan, euroyu benimseyen ve Schengen bölgesine katılan ülke olarak Hırvatistan’ın başarı öyküsünü tehlikeye atabilecek çirkin yorumlarla heyecan yaratma eğilimi konusunda endişelerini dile getirdiler.
Milanovic, Hırvatistan’ın en büyük muhalefet partisi olan merkez sol Sosyal Demokrat Parti’nin (SDP) desteğine sahip.
Önemli rakipler kimler?
Diğer yarışmacılar arasında seçim öncesi anketlerde üçüncü sırada yer alan muhafazakar bağımsız Marija Selak Raspudic de bulunuyor.
Eskiden aşırı sağcı komplocu Most partisine bağlı olan Selak Raspudic şimdi partizan olmayan bir aday olarak yarışıyor ve ekonomik meselelere, nüfusun azalmasına ve yolsuzluğa odaklanıyor.
Dördüncü aday ise ülkenin başkenti Zagreb’i yöneten sol-yeşil Možemo partisinden Ivana Kekin.
Bir psikiyatrist olan Kekin kendisini “yeni neslin cumhurbaşkanı” olarak tanımlıyor ve Primorac ile HDZ’yi Hırvatistan’ın sağlık sisteminden fon aktarmakla suçluyor.
Yarışta dört aday daha var ancak hiçbirinin ikinci tura kalması beklenmiyor.
Hırvatistan’ın 3,8 milyon vatandaşı arasında yaklaşık 1,6 milyon seçmen bulunuyor.