Bosna-Hersek Dışişleri Bakanlığı, Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto’nun Budapeşte’deki bir görüşme sırasında Milorad Dodik’i, görevden alınmasına rağmen, “Republika Srpska’nın başkanı” olarak nitelendirmesi üzerine cuma günü Macaristan’a protesto notası gönderdi.
Bosna-Hersek Temyiz Mahkemesi, şubat ayında Dodik’e verilen bir yıl hapis cezasını ve altı yıl boyunca görev yapma yasağını onaylamıştı. Bunun sonucunda Bosna’nın Merkezî Seçim Komisyonu, Dodik’in yetkilerini elinden almış ve Sırp entitesinde 23 Kasım için erken seçim ilan etmişti.
Dodik bu kararları kabul etmedi ve entite meclisi, devlet kurumlarının kararlarını tanımama yönünde referandum çağrısı yaptı. Oysa Bosna-Hersek Anayasa Mahkemesi daha önce entitelerin böyle referandumlar düzenleme hakkı olmadığını hükme bağlamıştı.
Budapeşte’deki görüşmede Szijjarto, Dodik’i entitenin başkanı olarak tanımlayarak Macaristan’ın “seçmenlerin iradesine saygı duyduğunu”, “ne Brüksel’in ne de başkalarının Republika Srpska’nın geleceğini belirlememesi gerektiğini” söyledi.
Bosna Dışişleri Bakanlığı, Saraybosna’daki Macaristan Büyükelçiliği’ne ilettiği protesto notasında, Dodik’in Budapeşte’de kamuoyu önünde yaptığı açıklamalarda ülkenin bölünmesini savunduğunu ve Bosna’nın toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini, buna rağmen Szijjarto’nun sessiz kaldığını belirtti.
Bakanlık, bu tür davranışların diplomatik teamüllerin ihlali, Bosna kurumlarının kararlarına saygısızlık, Bosna vatandaşlarına hakaret anlamına geldiğini ve Macaristan’ın siyasî niyetlerine yönelik güvensizlik ortamı yarattığını vurguladı.
Macaristan, Dodik’le iyi ilişkilere sahip ve Budapeşte, Avrupa Birliği’nin ona yönelik yaptırım girişimlerini sürekli engelledi.
Bundan bir ay önce Dodik, mahkeme kararının kesinleşmesinin ardından fakat yetkilerinin alınmasından önce, Budapeşte’de Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile de görüşmüştü. O dönemde Orban, Bosna Mahkemesi’nin kararını “tanımadığını” söylemişti.
Bosna Maliye Bakanlığı’nın resmî verilerine göre, Republika Srpska 2022’de Macaristan’ın EXIM Bankası’ndan yaklaşık 110 milyon avro kredi aldı. Nisan 2025 sonunda ise entitenin bu bankaya olan borcu yaklaşık 112 milyon avro idi./Balkan Postası
