Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Bosna Hersek’teki siyasi gerginliğin AB’ye üyelik sürecini olumsuz etkilediğini söyledi.
Bosna Hersek’te bir süredir devam eden siyasi gerginliğe işaret eden Kallas, “Bosna Hersek Anayasası bu ülkenin temel taşıdır ve ona uyulması zorunludur. Bosna Hersek’in toprak bütünlüğü, egemenliği ve anayasal düzenine zarar verecek her eylem tehlikelidir” dedi.
Kallas, Bosna Hersek’in iki entitesinden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nin (RS) attığı adımların devlet kurumlarının çalışmalarını “baltaladığını” ifade ederek, RS Başkanı Milorad Dodik’in çağrısına uymayıp Bosna Hersek devlet kurumlarını terk etmeyen Bosnalı Sırplara minnettar olduklarını belirtti.
Bosna Hersek halkının AB üyeliği istediğini vurgulayan Kallas, “Bosna Hersek’teki siyasi istikrarsızlık üyelik sürecini de olumsuz etkiliyor. AB’ye katılım müzakerelerine resmi olarak başlayabileceksiniz. AB’ye katılmanın kestirme bir yolu yok. AB’nin kapıları da her zaman Bosna Hersek’e açık” diye konuştu.
Devlet Başkanlığı Konseyi üyelerinden “farklı” açıklamalar
Sırp üye Cvijanovic de RS’deki kurumların anayasaya aykırı davranmadığını savunarak, Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt’i tanımadıklarını yineledi.
Saraybosna’da “gözaltı ve yaptırım” gibi maddelerin gündemde olduğunu iddia eden Cvijanovic, “Eğer bizi AB’ye götürecek yaklaşım buysa siz bu yolda devam edin” değerlendirmesinde bulundu.
Hırvat üye Komsic de Cvijanovic’e cevap vererek, “Burada gözaltıdan bahseden biz değiliz. Devlet kurumu olan Bosna Hersek Mahkemesi (Dodik’in) gözaltına alınmasına karar verdi. Siz beğenin veya beğenmeyin ama mahkeme kararı bu” dedi.
Boşnak üye Becirovic ise RS yönetiminin ülkenin egemenliğini yok etmek istediğini belirterek, “Her ülkenin ulusal düzeyde bir hükümet yapısı vardır ve alt düzeylerde yapılar mevcuttur. Şimdi düşünün ki bu alt düzeydeki yapılar ülkenin bir kesiminde devlet kurumlarının çalışmasını engelliyor. Bu imkansız. Bosna Hersek’te de imkansız” ifadelerini kullandı.
Bosna Hersek’teki siyasi gerginlikte neler yaşandı?
Bosna Hersek Mahkemesi, ayrılıkçı söylemleriyle gündeme gelen Dodik hakkında, “Yüksek Temsilcilik Ofisi (OHR) kararlarına saygı duymadığı” gerekçesiyle 1 yıl hapis ve 6 yıl siyasi yasak cezası vermişti.
Dodik, tüm uyarılara rağmen ayrılıkçı adımlarına devam ederek RS Ulusal Meclisinde (NSRS) sözde yeni bir anayasanın görüşüleceğini belirtmiş, bu yeni düzenlemede “RS’nin kendi kaderini tayin etme hakkı” ve “RS Ordusu kurulması” gibi “ayrılıkçı” maddelerin bulunduğu ifade edilmişti.
Bosna Hersek Savcılığı ise “anayasal düzeni tehdit etmek” suçlamasıyla Dodik, NSRS Başkanı Nenad Stevandic ve RS Başbakanı Radovan Viskovic hakkında gözaltı kararı vermişti. Gözaltı kararına uymayan bu isimler için yurt içi yakalama emri çıkarılmıştı.
Bosna Hersek Mahkemesi, Dodik için en son uluslararası yakalama emri çıkarılması için Interpol’e başvurmuş ancak olumlu cevap alamamıştı.
Almanya ve Avusturya da 3 Nisan’da Dodik ile RS’den 2 siyasetçiye ülkeye giriş yasağı getirmişti.
