Batı Balkanlar’daki ülkelerde bıraktığı izleri günümüzde halen belirgin olan Yugoslav devlet adamı ve siyasetçi Josip Broz Tito’nun ölümünün üzerinden 42 sene geçti.
Yugoslavya’da monarşiye son vererek Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ni kuran ve ikinci dünya savaşı sonrasından itibaren fiilen, 1953’ten ölümüne kadar olan dönemde ise devlet başkanı olarak ülkeyi yöneten Komünist lider Mareşal Tito, 4 Mayıs 1980’de Lübliyana’da hayatını kaybetti.
Ölümünden 42 yıl sonra halen Balkan halkları, Tito dönemini halen “Eski Yugoslavya’nın altın çağı” olarak hatırlıyor. Yugoslavya’nın parçalanmasından on sene evvel ölen Mareşal Tito, Soğuk Savaş döneminde ABD veya Sovyetler Birliği’nin tarafında yer almayan ülkelerin oluşturduğu Bağlantısızlar Hareketi’nin de öncülerinden olmuştu.
70’li yılların sonundan itibaren sağlığının bozulmasıyla birlikte Yugoslavya’da siyaset sahnesinden çekilmeye başlayan Tito, 1980’de Şubat ayında komaya girmişti. Slovenyalı hekimler, 4 Mayıs 1980 tarihinde saat 15:05’te Tito’nun ölümünü ilan ettiklerinde Yugoslavya’ya bağlı tüm cumhuriyetlerde büyük bir şok yaşanmıştı.
Saat 18:50’de TV’deki yayın akışı kesilmiş ve spiker Miodrag Zdravkovic, haberi “Yoldaş Tito öldü” ifadeleriyle ülkeye duyurmuştu.
Tito’nun ölümünün halk üzerindeki etkisi en net olarak Sırp Kızıl Yıldız ve Hırvat Hajduk Split takımları arasında oynanan karşılaşmada yaşananlar sırasında görülmüştü. Maçın ilk yarısının bitimine yakın stat hoparlörlerinden Tito’nun ölümü anons edildiğinde oyuncular göz yaşları içerisinde stadın ortasında toplanmış, her iki takımın taraftarları Tito lehine slogan atmaya başlamıştı.
Tito’nun Belgrad’da gerçekleştirilen cenaze töreni, TV’de 20. asrın en fazla izlenen ikinci olayı olarak kayıtlara geçmiş, 700 bin kişinin katıldığı cenazeyle YSFC Devlet Başkanını uğurlamaya 127 ülkeden 209 delegasyon iştirak etmişti.
