Kosova hükümetinin güven oylaması sonucu düşürülmesinden sonra yeni br hükümet kurma ihtiyacı doğdu. Seçimlere mi gidilecek yoksa COVİD – 19 virüsüyle mücadele devam ettiği sürece yetkileri sınırlandırılmış bir hükümetle mi devam edilecek?
Kosova meclisi dün hükümeti düşürmek için yaptığı güven oylamasında 82 oy leyhte, 32 oy aleyhte ve 1 çekimser oyla hükümeti düşürdü. Güven oylaması, hükümetin bir parçası olan LDK’nın talebi üzerine yapılmıştı. Halihazırda şu anda istifa etmiş ancak görevinin başında olan bir hükümet mevcut.
Kosova meclisi çalışmaları ve siyasi gelişmelerini yakından tanıyan Alber Krasniqi yaptığı açıklamada güvenoylamasının başarılı olduğunu ve hükümetin yeni hükümet kurulana kadar görevinde kalacağını belirtti.
‘‘Çok partili veya teknik bir hükümetin kurulması meselesi tamamen milletvekillerin iradesine veya bir kararla ülkeyi seçime götürebilecek olan Cumhurbaşkanının iradesine bağlıdır.
Avrupa Komisyonu Genişlemeden, Komşuluk ve Uluslararası Ortaklar sözcüsü Ana Pisonero, Twitter’dan yaptığı açıklamada, bu zor dönemde Kosova’da hükümetin düşürülmesi koronavirüsle mücadelede durumu daha da zorlaştıracaktır ifadelerini kullandı.
Aynu şekilde siyasi liderlerin halkın çıkarları doğrultusunda hareket etmeleri çağrısında bulundu.
‘‘Kosova için gerekli olan şey koronavirüsle savaşmak için çaba sarf etmek ve vatandaşların sağlığını korumaktır. Güvenoylamasından sonra atılacak olan adımlar Kosova Anayasasına uygun bir şekilde yapılmalıdır’’ dedi.
Kosova Anayasasının 100. Maddesi Hükümetin güvenoylaması sonucu düşürüleceğini ve bunun ardından hükümetin istifa etmiş sayılacağını ifade ederken, Anayasanın 82. Maddesi de güvenoylmasından sonra Cumhurbaşkanının meclisi dağıtabileceğini belirtmektedir.
Halihazırda Kosova, tüm dünyada olduğu gibi COVİD – 19 ile mücade etmektedir bu şartlarda seçimlerin yapılması mümkün değildir.
LDK Başkanı İsa Mustafa facebook hesabından yaptığı açıklamada LDK’nın bakanlarını mevcut hükümetten çekmeyeceğini ve başbakan Kurti’nin yeni hükümete kadar görevde kalıp kalmayacağının kendisinin kararı olacağını ifade etmiştir.
Priştine Üniversitesi Uluslararası Hukuk profesörü Vigan Qorolli yaptığı açıklamada, güvenoylamasının onaylanmasından sonra Cumhurbaşkanın 6 Ekim’de yapılan son seçimlerde birinci çıkan partide (bu durumda Vetevendosje) başbakanlık için yeni bir isim talep edecektir.
Aynı şekilde Qorolli diğer bir seçeneğin de mevcut olduğunu ifade etmiştir. Bu seçeneğe göre tüm siyasi partiler masaya oturup Cumhurbaşkanının yeni bir başbakan adayını oylamasını veya ataması için ikna edebilir.
‘‘ Anayasa Mahkemesinin Kararı partilerin bir araya gelip konsensüle bir aday çıkarabileceğini ancak bunun için Cumhurbaşkanını ikna etmeleri gerektiğini söylemektedir. Ancak Cumhurbaşkanın bir kez daha birinci çıkan partiden Albin Kurti dışında yeni bir isim de talep edebileceği seçeneğini de saklı tutmaktadır.
Kosova Anayasası 95. Maddesine göre ‘Eğer başbakan istifa eder veya başka bir nedenden dolayı hükümet düşerse Kosova Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı siyasi partilerle görüşerek veya Meclisin çoğunluğunu kazanan koalisyonlar görüşerek Hükümeti kurması için yeni bir aday atar.’’
Bu tanım yeniden en az bir defa daha Vetevendosje’ye hükümeti kurma görevi verilebileceğini ifade etmektedir.
Ancak Profesör Qorolli’ye göre eğer seçimlerden en fazla oyu alan parti gönüllü olarak yeniden başbakanlık için bir isim vermezse o zaman Cumhurbaşkanı ikinci partiden başbakan adayını talep edebilir.
Qorolli:‘‘ Teknik bir hükümetin kurulması beklenmiyor. Yeni seçimler yapılana kadar yeniden siyasi bir hükümet kurulacaktır. Koronavirüs tehlikesi geçtikten sonra yeniden seçimlere gidilecektir’’.
LDK başkanı İsa Mustafa yeni bir hükümet için Vetevendosje ile görüşmelere hazır olduklarını ancak bu sefer işin içinde diğer partilerin de olacağını ifade etti.
Mustafa LDK’nın duruşunun hala aynı olduğunu PDK hariç diğer bütün partilerle görüşmelere hazır olduklarını belirtti.
Analist Albert Krasniqi’ye göre PDK kamuoyuna yaptığı açıklamalarda muhalefette kalmayı tercih ettiğini anlamaktayız.
‘‘Eğer siyasi partilerin açıklamalarına bakacak olursak PDK ve lideri Kadri Veseli’nin muhalefette kalmayı tercih ettiğini anlamaktayız. Eğer mevcut meclisten, bir hükümet çıkacaksa bu ne çok partili ne de teknik bir hükümet olacaktır.’’
Siyasi Analist İmer Mushkolaj ise Kosova’nın yeni bir siyasi krize götürüldüğünü ifade etmektedir.
‘‘Büyük ihitmalle sınırlı yetkileri olan bir hükümetle karşı karşı karşı kalacağız. Bu durumda en fazla kaybeden halk olacaktır. Çünkü halkı çok zor durumda bıraktılar. Siyasi açıdan ise bu durum da en fazla kaybeden LDK olacaktır.
Albin Kurti tarafından yönetilen Kosova hükümeti bugüne kadar koalisyon ortakları arasında var olan anlaşmamazlıklardan dolayı zaman zaman sallanmalar oluyordu.
Albin Kurti ile var olan anlaşmamazlıklar LDK partisinde gelen İçişleri bakanı Agim Veliu’yu görevden almasıyla tavan yaptı.
LDK muhalefet partileri milletvekillerinin de oylarını alarak hükümeti düşürmek için güvenoylamasını meclise getirdi. Albin Kurti’ye karşı yapılan güvenoylaması sonucu Kurti görevinden alındı. Kurti istifa eden hükümet olarak yeni hükümet kurulana kadar görevinde kalmaya devam edecek, yetkilerinin devam etmesi hasebiyle Kurti görevden alındıktan sonra yaptığı ilk icraat LDK partisinden olan başbakan yardımcısı Abdullah Hoti’yi görevden almak oldu.
.
