Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı’nın ardından yaşanan en büyük insanlık trajedisi olarak nitelendirilen Srebrenitsa soykırımında hayatını kaybeden 19 kurbanın tabutları, 26 yıldır bulunmalarını bekleyen sevdiklerinin gözyaşlarıyla ıslandı.
Bosna Hersek’in doğusundaki Srebrenitsa’da, Temmuz 1995’te yaşanan ve en az 8 bin 372 Boşnak sivilin Sırp askerlerince öldürüldüğü soykırımın ardından bu yılki anma törenlerinde defnedilecek olan kurbanların Potoçari’ye ulaşan cenazeleri, savaşta Birleşmiş Milletler (BM) bünyesinde görev yapan Hollandalı askerlerin üs olarak kullandığı eski akümülatör fabrikasına getirildi.
Kurban yakınları, yeşil çuhaya sarılı tabutların başında gözyaşları ve dualarla sevdiklerine son kez veda ederken, evlatlarını, eşlerini, babalarını ve kardeşlerini kaybeden Srebrenitsalı kadınların feryatları eski akümülatör fabrikasında yankılandı.
Bu yılki cenaze merasiminde öldürüldüğünde 19 yaşında olan kardeşi Muamer Mujic’i toprağa verecek olan Muamera Turcalo, AA muhabirine, kardeşinin cesedinin yalnızca bir kısmına ulaşıldığını söyledi.
Bugün soykırımın yaşandığı günden daha derin bir acı duyduğunu vurgulayan Turcalo, “O zamanlar çocuktum. Olup biteni şimdi daha iyi anlıyorum. Annem aynı acıları tekrar tekrar yaşıyor, babam ise evladını toprağa veremeden öldü.” dedi.
Bu yıl toprağa verilecek 19 kurbandan biri olan Salih Dzananovic’in kuzeni Osman Dzananovic de Salih’in suçsuz yere öldürüldüğünü belirterek “Kemik kalıntılarına Kamenica’daki toplu mezarda ulaşıldı. Evli, kendi halinde, iyi kalpli bir adamdı. Masum ve günahsızdı.” diye konuştu.
Babası İbrahim Avdagic’in tabutu başında duygusal anlar yaşayan Hidajeta Mujkic ise “Babamın cesedinden geriye yalnızca altı küçük kemik parçası kaldı. Kafatası, elleri ve ayakları yok.” ifadelerini kullandı.
Avdagic’in, soykırım kurbanlarının “güvenli bölge” Tuzla’ya ulaşmak için kullandıkları orman yoluna 17 yaşındaki oğluyla birlikte çıktığını aktaran Mujkic, “Kardeşim 13 gün sonra güvenli bölgeye ulaşmayı başardı. Maalesef babam başaramadı. Kemik kalıntılarına 2012 yılında ulaştık, kimlik tespiti tamamlansa da birkaç kemik daha bulma ümidiyle bugüne kadar bekledik.” şeklinde konuştu.
Bu yıl defnedilecek kurbanların en genci 16, en yaşlısı ise 63 yaşında
Srebrenitsa soykırımının 26’ncı yıl dönümünde toprağa verilecek kurbanlardan en genci öldürüldüğünde 16 yaşında olan Azmir Osmanovic, en yaşlısı ise 63 yaşında Husein Kurbasic.
Srebrenitsa’nın 11 Temmuz 1995’te Ratko Mladic komutasındaki Sırp birliklerince işgal edilmesinin ardından Birleşmiş Milletler (BM) bünyesindeki Hollandalı askerlere sığınan sivil Boşnaklar, daha sonra Sırplara teslim edildi.
Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, en az 8 bin 372 Boşnak erkeği ormanlık alanlar, fabrikalar ve depolarda katletti. Katledilen Boşnaklar, toplu mezarlara gömüldü.
Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda cesetlerine ulaşılan kurbanlar, kimlik tespitinin ardından her yıl 11 Temmuz’da Potoçari Anıt Mezarlığı’nda düzenlenen törenle toprağa veriliyor.
Bu yılki törenin ardından anıt mezarlıkta toprağa verilen kurbanların sayısı 6 bin 671’e yükselecek.
