Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp, Avrupa’da en kirli havaya sahip kentlerin başında geliyor.
Dünya Bankası’nın verilerine göre, sadece iki milyon nüfusu olan ülkede, hava kirliliği nedeniyle yılda en az bin 100 kişi erken ölüyor.
Atmosferde belirli boyutlarda katı veya sıvı halde bulunan maddeler olan Partikül Madde (PM) seviyesinin Üsküp’te AB’nin standart olarak belirlediği değerden 10 kat daha fazla.
Bu hem çapı 10 mikrometreden küçük parçacıklar olan PM10 hem de akciğere girebilen çapı 2,5 mikrometreden küçük olan PM2,5 ölçümlerinde de geçerli.
‘Kalp hastalıklarına ve kansere neden oluyor’
Halk sağlığını geliştirmek için çalışan Güney Doğu Avrupa Sağlık Ağı (SEEHN), Üsküp’teki bu endişe verici çevresel durum üzerinde aktif olarak çalışıyor.
Hava kirliliğinin endişe verici sonuçları hakkında konuşan SEEHN müdürü Mira Javanovski, “Uzmanlar tarafından hazırlanan raporlar hava kirliliğinin halk sağlığına verdiği zararın son derece ciddi olduğunu gösteriyor. Kalp hastalığı, alerji ve kanser gibi ciddi hastalıklara sebep oluyor” dedi.
Söz konusu bağımsız araştırmalar, Kuzey Makedonya’daki bazı büyük enerji tüketicilerinin Avrupa yönetmelikleri tarafından yasaklanmış olan yakıtları kullanmaya devam ettiğini ortaya çıkardı.
Kuzey Makedonya’da yasaların uygulamasında sorun var
Bugün ülke mevzuatının büyük bir kısmı AB standartları ile uyumlu hale geldi ancak bu gelişmenin etkileri yeni görülüyor.
Yasaların uygulanmasına dikkat çeken Çevre ve Alan Planlama Bakanı Naser Nuredini ise, “Biz her zaman hukukun üstünlüğünü savunuyoruz. Kanunlarımızı uygulamalıyız, onları sadece uyumlu hale getirmek yeterli değil. Farklı cephelerde çalışmamız gerekiyor. Bu nedenle daha fazla sektörler arası iş birliğine ihtiyacımız var. Çevre Bakanlığı bu alanda birçok kanun önerisinde bulundu. Bunları sadece Parlamento’da geçiremeyiz, müfettişlerle birlikte çalışmalıyız, bunları uygulamak için diğer bakanlıklar ve kurumlarla birlikte çalışmalıyız” ifadelerini kullandı.
Avrupa Birliği üyeliğine aday olan Kuzey Makedonya gibi geçiş halindeki ülkelerin en büyük sistemik zayıflıklarından biri, kanunun uygulamaya aktarılması. Bu problem, Avrupa Komisyonu’nun tüm ilerleme raporlarında vurgulanan eksikliklerden biri.
Makedonlar, ülkede biraz temiz hava almak için hükümetin Komisyon’un bu tavsiyesini uygulamasını bekliyor.