Ferizaj Belediye Meclisi için bağımsız aday olan Bashkim Fazliu, seçimleri kazanması halinde İslami kıyafetlerden burkayı yasaklayacağı yönündeki vaadiyle hem vatandaşlardan hem de insan hakları savunucularından tepki aldı.
Fazliu, burkayı “ninja” karakterleriyle kıyaslayarak, seçilmesi halinde Ferizaj’ı “ninjasız bir şehir” yapacağını söyledi.
Vatandaşların tepkisi
Ferizaj’da yaşayan pek çok kişi, kameralar önünde konuşmaktan çekinse de, bu vaadin şehrin gerçek sorunlarıyla ilgisi olmadığını dile getirdi. Onlara göre burka, toplumsal yaşamda bir engel değil, bireysel bir haktır.
Ferizaj’ın kırsalında yaşayan Rufki Haliti, belediye başkanının önceliğinin özellikle ekonomik gelişim olması gerektiğini vurguladı:
“Burka küçük bir mesele. Onu kimse yasaklayamaz. Asıl sorun işsizliktir. Fabrikalar yok, iş imkânı yok. İnsanlar göç ediyor. Ben 36 yıl çalıştım, şimdi beş kişilik ailemle 140 avro ile geçiniyorum.”
Ferizaj sakini Shukri Ademi ise, bir belediye başkanının insanların dini kıyafetlerini yasaklama yetkisi olmadığını söyleyerek, şehirdeki asıl sorunların su, elektrik, trafik ve yüksek katlı binalar olduğunu ifade etti.
Hukuki açıdan değerlendirme
Avukat Arbër Jashari, adayın bu vaadini “yanlış bir çıkış” olarak nitelendirerek şunları söyledi:
“Bu, belki kampanya döneminde dikkat çekmek için seçilmiş bir söylemdir, ama tamamen yanlıştır. Kosova Anayasası’nın temel hak ve özgürlüklere dair bölümü, herkesin dini inancını yaşama hakkına sahip olduğunu açıkça belirtir. Bu, kıyafet ve toplumsal davranış biçimlerini de kapsar.”
Jashari ayrıca, bu tür bir düzenlemenin yerel yönetimlerin değil, yalnızca merkezi hükümetin ve parlamento düzeyindeki yasaların yetkisinde olduğunu hatırlattı:
“Ferizaj, Kosova Cumhuriyeti’nin bir şehridir. Kosova üniter bir devlettir, federal ya da kanton sistemi yoktur. Bu nedenle bir belediye kendi başına böyle yasaklar koyamaz.”
Genel bağlam
Kosova nüfusunun %93’ünden fazlası Müslüman olsa da, burka kullananların sayısı oldukça azdır. Şal (başörtüsü) kullananların oranı biraz daha yüksek olsa da, burka kullananlar çok küçük bir azınlıktır.
Öte yandan Kosova’da sık sık tartışma konusu olan bir diğer mesele, kamu eğitim kurumlarında başörtüsü yasağıdır. Eğitim, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı’nın idari talimatıyla okullarda başörtüsü takmak hâlen yasaktır.
