Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiq, 23 Haziran’da yaptığı açıklamada, Sırbistan’ın artık hiçbir ülkeye silah ihraç etmediğini ve tüm mühimmat sevkiyatlarının yalnızca Sırp ordusunun kışlalarına yapıldığını duyurdu. Açıklama, Sırbistan’ın İsrail’e mühimmat gönderdiği iddiaları üzerine geldi.
Vuçiç “Şu anda hiçbir şeyi ihraç etmiyoruz. Her şeyi durdurduk. Eğer bir şeyin ihracına izin verilecekse, bu özel ve ayrı kararlarla belirlenecek. Ardından, Sırbistan’ın çıkarlarına uygun şekilde hareket edeceğiz,” dedi.
Geçmişte, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e saldırısından sonra İsrail’e mühimmat ihracatına izin verildiğini hatırlatan Vuçiq, “Ancak şu anki durum farklı. Tüm ihracatı tamamen durdurduk,” dedi.
Silah Eleştirilerine Yanıt: “Antarktika’ya mı Gönderelim?”
Vuçiq, savunma sanayisinde çalışan işçilerin durumunu da göz önünde bulundurduklarını belirterek, “Mühimmat üretiminin nereye gönderileceği konusunda tüm kıtalar sorunlu. Asya olmaz, Afrika olmaz, Avrupa, Amerika da olmaz… Antarktika’ya mı gönderelim?” ifadeleriyle durumu ironik şekilde eleştirdi.
“Bu mühimmatın her iki tarafın eline geçtiğini Ukrayna’da gördük. İki taraf da birbirini suçluyor. Bu yüzden en güvenli çözüm, mühimmatın sadece kendi kışlalarımıza gönderilmesi,” dedi.
İran-İsrail Gerilimi ve Sırbistan’ın Duruşu
İran–İsrail krizine dair konuşan Vuçiç, Sırbistan’ın barıştan yana olduğunu vurguladı: “İsrail de İran da bizim dostlarımızdır.”
Vuçiq, hem İran hem de İsrail cumhurbaşkanlarıyla iletişim hâlinde olduğunu söyledi. Aynı zamanda Sırbistan’ın ABD ile stratejik ortaklık ve yakın ilişkiler kurmak istediğini belirtti, ancak İran’a yönelik saldırılarla ilgili olarak uluslararası hukukun ihlal edildiğini düşündüğünü de ekledi.
Çatışmanın Arka Planı
13 Haziran’da İsrail, İran’daki bazı nükleer tesisleri ve sivil bölgeleri hedef alan saldırılar başlattı. Bu saldırılarda İran Devrim Muhafızları Komutanları, nükleer bilim insanları ve siviller hayatını kaybetti. İran, misilleme olarak İsrail’e füze ve insansız hava araçlarıyla saldırı düzenledi.
22 Haziran’da ABD de çatışmaya dâhil oldu. Başkan Donald Trump, Amerikan bombardıman uçaklarının İran’daki üç nükleer tesisi vurduğunu açıkladı.
İran Sağlık Bakanlığı verilerine göre, çatışmaların başlamasından bu yana İsrail saldırılarında en az 430 kişi hayatını kaybetti, 3.500’den fazla kişi yaralandı. İsrail ise İran saldırılarında en az 24 vatandaşını kaybettiğini açıkladı.