Ukrayna’da çatışma riski artarken, Ukrayna’nın Donbas bölgesinde Rusya’nın desteklediği ayrılıkçılarla birlikte savaşmak için Balkanlardan paramiliter grupların oraya gittiklerine dair bulgular bulunmaktadır.
Tansiyonun yükselmesiyle birlikte, daha önce Donets bölgesinde keskin nişancı olarak yer almış olan Sırp Dejan Beriç, yeniden Doğu Ukrayna’ya gideceğini belirtti.
Beriç Donbas Today, gazetesine yaptığı açıklamada ”Benim Donets Halk Cumhuriyeti pasaportum var – bu basit bir kağıt parçası değildir, bu benim için bir sorumluluktur. Bu benim ülkemdir ve ben ülkemi savunmakla sorumluyum.
Mart ayının ortalarından itibaren Rusya doğu sınırına ve Kırıma asker sevkiyatı yapmakta, bu göstergeler yedi yıldan beri devam eden sorunun yeniden yükseleceğini göstermektedir.
Bu gelişmelere cevap olarak Ukrayna tüm yedek askerlerini eğitimlere çağırdı. Bu eğitimler Kırım sınırları yakınlarında yapıldı. Kiev yönetimi bu sene içerisinde 28 askerini kaybettiğini açıkladı.
Beriç, sözde Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyeti’ne doğru Balkanlardan bir çok kişinin gittiğini iddia ediyor. Donbas bölgesi 2014 yılından itibaren Ukrayna’nın kontrolünde değil.
Beriç, ”Eğer bir saldırı olursa bir çok ölü olacaktır, bu sefer herşey 2014 yılından daha kötü olacaktır.” dedi.
Doğru Ukrayna’da çalışma yapan Donbas Gönüllü Birliği gergirnliğin tırmanmasını beklediklerini açıkladı.
Sırbistan ve Republika Sırpska’dan Ukrayna’ya gelen onlarda Rus yanlısı gönüllü doğru Ukrayna’da savaştı.
Gönüllüler Birliği başkanı ve aynı zaman da sözde Donets Halk Cumhuriyetinin ilk başbakanı tansiyonun yükselmesi halinde ”Rusya’da bir çok gönüllünün geledeğini” belirtti.
”Ukrayna’da Savaşan Balkan Paramiliterleri Cezalandırmıyor”
Kendini Çetnik komutan olarak tanıtan Bratislav Zivkoviç, 2014 yılında Rusya’nın Kırımı ilhakı sırasında Kırım’da olduğunu açıkladı ve Ukrayna’da ki durumun gerçekten çatışmanın eşiğinde olduğunu açıkladı.
Zivkoviç, ”Sadece Luhansk ve Donets Halk Cumhuriyetinde değil sınırın diğer tarafında olan insanlar da gerçekten savaş istemiyorlar.” ifadelerini kullandı.
Bosna ve Sırbistan mevzuatı vatandaşlarının başka bir ülkede savaşmasını yasaklıyor, Zivkoviç daha önce Sırp Çetnik Milliyetçilerinin gönüllü olarak Ukrayna’ya gönderdiği için soruşturma açıldı ancak bir şekilde bu soruşturma durduruldu.
Zivkoviç, ”Sadece Sırbistan’dan değil, Republika Sırpska, Karadağ, Makedonya ve hatta Bulgaristan’dan da gönüllü olarak buraya gelmek isteyenlerin sayısının arttığını belirtti.”
Şimdiye kadar Sırbistan mahkemeleri bu konuda herhangi bir ilerleme sağlayamadı. Bugüne kadar 29 Sırbistan vatandaşı yurt dışında savaştığı için cezalandırıldı. Ancak cezaların çoğu caydırıcı değil ve bu kişiler suçlarını kabul ettikleri için şartlı olarak cezalandırıldılar.
Bosna Hersek Güvenlik Bakanlığı raporu son yedi yılda 11 Bosna vatandaşının Ukrayna savaşına katıldığını belirtti.
Bosna Hersek polisi, istihbaratı ve diğer kurumlara göre ”Halihazırdan bir Bosna vatandaşı Ukrayna’nın savaş bölgesinde bulunmakta.”
Bosna’dan 11 kişinin gittiği belirtilen raporda sadece bir kişi, Gavrilo Steviç yargılandı ve yüksek mahkeme suçsuz olduğuna karar verdi.
Saraybosna Hukuk Fakültesi Jasmin Ahiç, Ukrayna’ya gidenlerin cezalandırılmadığı ancak DAEŞ’e katılan Bosna vatandaşlarının hepsinin hapisle cezalandırıldığına dikkat çekti.
Ahiç ”Suriye’de savaşanlar ile Ukrayna’da savaşanlar arasında bir fark olduğunu görüyoruz. Bu mesele basitçe Bosna vatandaşlarının hukuk karşısında eşit olmadıklarını ve adaletin olmadığın göstermektedir.” ifadelerini kullandı.
Steviç mahkemesi Balkanlardan giden ”gönüllülerin” Belgrad’tan Moskova’ya gittiklerini ardından Rusya’nın güneyinde bulunan Rostov on Don’a aktarıldıklarını ve ardından ayrılıkçıların kontrol ettiği Donbas’a vardıklarını ortaya çıkardı.
İddianamede Steviç’e bir çetnik grubu olan Ravna Gora hareketi ve Bratislav Zivkoviç’in yardım ettiği belirtiliyordu. Belgrad’tan Rusya’ya gittikten sonra Rostov on Don’da Donets ve Luhansk’ta savaşan Rus gönüllülere katıldıkları belirtilmiştir.
Ukrayna Sırp Paramiliterleri Uyardı
Ukrayna savaşa katılan yabancı savaşçıları sert bir şekilde uyardı ve onların hapisle veya öldürülmeyle karşı karşı kalacaklarını bildirdi.
‘Ukrayna’da Belgrad büyükelçisi Oleksandr Alexadrovych ”bu Ukrayna’nın bir iç çatışması değildir. Bu Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı yaptığı bir savaştır. Uluslararası Ceza Mahkemesi 2016 yılında bunun Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasında ki bir silahlı çatışma olduğunu belirledi” dedi.
Alexandrovych ”Ukrayna’ya girecek olan herhangi bir paralı Sırp asker öldürülebilir veya yakalanırsa Ukrayna ve Uluslararası hukuka göre yargılanır” ifadelerini kullandı.
Büyükelçi ifadelerinin devamında ”O paralı askerlerin vicdanlarına hitap etmek boşunadır anca ben onların Sırbistan’da ki yakınlarına sesleniyorum, lütfen onları durdurun yoksa onları kaybedersiniz.” dedi.
Ukrayna defalarca Donbas’ta savaşan Sırplarda rahatsız olduğunu bildirdi. Bazılarını da yakaladı ve geri gönderdi ancak onlar yeterince cezalanmadı.
”Ukrayna’nın büyükelçisi olarak Belgrad’ın bu suçlular hakkında ki duruşundan rahatsızıs. Onlardan yeterince var savaşından başından itibaren yüzlerce bulunmaktadır. Onlar sıklıkla keskin nişancı olarak görev yapıyorlar ve Ukrayna ordusu ve siviller için ciddi tehdit oluşturuyorlar.” dedi
Büyükelçi, bu kişiler hakkında ki bilgileri devamlı surette Belgrad’a aktardıklarını ancak bu bilgileri nasıl kullandıklarını bilmediklerini belirtti.
Büyükelçi ”Şimdiye kadar yargılanıp hapse giren birini duymadım. Şartlı cezalar elbette ki onlar için çok uygun. Onların çoğu suçlarını tekrarlamak için yeniden Ukrayna’ya dönüyorlar ve sosyal medya da bununla övünüyorlar.” dedi.
Ana Motivasyon Para Değil
Rusya’nın Balkanlarda ki etkisini araştıran Rus gazeteci Julia Petrovskaya, Moskova ve Kiev arasında artan tansiyondan dolayı Balkanlardan giden ”gönüllülerin” artacağını belirtti.
Petrovskaya, çatışmaların başlamasından ve Rusya’nın Kırımı ilhakından itibaren Ukrayna istihabaratının Balkanlardan yüzlerce kişinin savaşa katıldığını raporladı. Bunlar en çok Sırbistan, Bosna Hersek ve Karadağ’dan gelmektedir.
Petrovska’ya ”Onlardan bazıları orada istedikleri gibi davranıyorlardı. Mesela Sırp anti terörist birimi sözcüsü Radomir Pocuca daha sonra paralı asker oldu veya Dejan Beriç küçük bir televizyon istasyonunda çalışmakta ve aynı kişi Rusya dış işleri bakanı Mari Zaharova’nın basın konferansında görülmüştür.” dedi.
Petrovska, Sırpların genelde yardım, dini veya gazi dernekleri vasıtasıyla bunları organize ettiklerini belirtti.
Petrovska ”Bu şekilde bir çok şüpheli oluşum bulunmaktadır. Bu oluşumların başında Kosova Cephesi ve Balkan Kozak Ordusu bulunmaktadır. Bu organizasyonlar batı karşıtı propaganda yapmakta ve Kremlin yanlısı retorik kullanmaktadırlar.” dedi.
Sivil Toplum Araştırmaları Merkezi analisti Maria Kucherensko, Donbas’a gidenlerin ana motivasyonlarının sadece para olmadığını belirtti.
”Bir Sırp veya başka yabancı bir paralı asker çok fazla ödenmez.”
Paradan çok ”yeni bir biyografi oluşturmak veya Rus dünyasında kahraman olmak” en büyük motivi oluşturmaktadır.
Aynı şekilde Kucherenko, yabancı savaşçıların Rus medyasında mit oluşturmak için önemli bir rol oynadıklarını belirtti. /Balkan Postası