Tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) nedeniyle önde gelen isimlerini kaybeden Sırp Ortodoks Kilisesi (SPC), özellikle cenaze törenlerinde salgın tedbirlerine uyulmamasının bedelini ağır ödedi.
Son olarak kilisenin lideri İrinej’in de ölümüyle SPC başsız kalırken, binlerce kişinin katıldığı cenaze törenlerinde, tedbirlerin gerektiği gibi uygulanmaması virüsün yayılma seyrini de olumsuz etkiledi.
SPC’nin Karadağ Metropoliti Amfilohije, 30 Ekim’de Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti. Karadağ’daki salgın tedbirlerine rağmen binlerce kişinin cenaze törenine katılması ve ritüeller gereği metropolitin cansız bedenini öpmesi eleştirilere neden oldu.
Karadağ’daki Sırplar için önemli bir dini figür olan Amfilohije’nin törenine, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile SPC’nin başında bulunan Patrik İrinej de katıldı.
Amfilohije’nin cenazesinde tedbirlere uyulmaması, ülkedeki Kovid-19 vaka sayılarının hızla artmasındaki önemli faktörlerden biri olarak gösterilirken, SPC lideri İrinej’e de virüsün burada bulaştığı kaydedildi.
Kasım başında, SPC Patriği İrinej’in PCR testinin pozitif çıktığı ve tedavi amacıyla hastaneye kaldırıldığı açıklandı. 19 Kasım’da durumu ağırlaşan İrinej, bir gün sonra hayatını kaybetti.
Belgrad’daki cenazede de tedbirler göz ardı edildi
Sırpların dini lideri İrinej’in Kovid-19 nedeniyle ölmesi ülkede şok etkisi yaratırken, İrinej için Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da yapılan törenlerde de salgın tedbirlerine büyük oranda uyulmadığı dikkatlerden kaçmadı.
Törene gelen kişilerin de kilise yetkililerinin de kısa süre önce Karadağ’da yapılan cenaze töreninden hiçbir ders almadıkları görüldü.
Kovid-19 nedeniyle ölen İrinej’in kilisede ziyarete açılan tabutu, Amfilohije’den farklı olarak camla kaplanmış olsa da dini liderlerine veda etmek için kiliseye akın edenlere ritüeller gereği aynı kaşıkla içecek ikram edilmesi, sağlık uzmanlarının tepkisini çekti.
Cenaze törenini yöneten Piskopos da virüse yakalandı
İrinej’in cenaze törenini yöneten Piskopos David’in de Kovid-19’a yakalandığı ve hastaneye kaldırıldığı açıklandı.
Bu arada Patrik İrinej ve Metropolit Amfilohije’nin yanı sıra kilisenin önde gelen isimlerinden Piskopos Artemije, Piskopos Milutin ve Başrahip Josifov da Kovid-19 nedeniyle hayatını kaybetti.
Ayrıca çok sayıda üst düzey kilise yetkilisine de virüs bulaştığı biliniyor.
Kovid-19 nedeniyle lidersiz kalan SPC, önemli isimlerini kaybedip derin bir kriz içine girerken, geçen ilkbaharda yapılması planlanan ancak salgın nedeniyle ertelenen Konsey toplantısının yanında, şimdi bir de kilisenin yeni liderini seçmek için ayrı bir toplantı yapılması gerekecek.
Tepkilerin ardı arkası kesilmiyor
Gerek Metropolit Amfilohije’nin gerek İrinej’in cenazelerinden basına yansıyan görüntülerde, salgın tedbirlerine büyük ölçüde uyulmadığı görülürken, binlerce insanın aynı kaşığı kullanması ve virüsten ölen din adamlarının bedenini öpmesi tepkilere neden oldu.
En azından salgının etkisini sürdürdüğü bir dönemde kilise ile sağlık sisteminin iş birliği yapması gerektiğini savunan uzmanlar, insanların dini liderlerinin cenaze törenlerine katılmak istemesini anlayışla karşıladıklarını ancak genel olarak halk sağlığının görmezden gelinemeyeceğini ifade ediyor.
Sırbistan’daki salgınla mücadele kriz masası yetkililerinden Predrag Kon, bu tür kalabalık cenaze törenlerinin salgın açısından kabul edilemez olduğunu ancak yine de söz konusu Patrik İrinej olduğundan insanlara bunun yasaklanamayacağını söyledi.
Kon, Sırp medyasına yaptığı açıklamada, İrinej’in cenaze töreninde salgın tedbirlerinin tam olarak uygulanmadığını tespit ettiklerini belirterek ülke genelinde tedbirler kapsamında en fazla 5 kişinin bir araya gelmesine izin verilse de İrinej’in cenaze törenine halkın katılımının yasaklanabileceğini hiç kimsenin aklının ucundan bile geçirmediğini kaydetti.
Sırbistan ve Karadağ’da salgın etkisini artırıyor
Karadağ’da günlük vaka sayıları kasım başında 350 civarında seyrederken, bu sayı 700’lerin üzerine yükseldi.
Nüfusa göre, vaka sayılarında Andorra’nın ardından dünyada 2. sırada yer alan 620 bin nüfuslu Karadağ’da bugüne kadar 34 bin 454 kişide Kovid-19 tespit edildi, 481 kişi ise hayatını kaybetti.
Son dönemde günlük vaka ve can kaybı sayılarında rekor artışların yaşandığı Sırbistan’da ise kasım başında 1500 civarında olan günlük artışlar, 8 bine yaklaştı.
Sırbistan’da salgının başından beri 163 bin 35 kişide Kovid-19 tespit edilirken, 1484 kişi ise yaşamını yitirdi.