Sırbistan’daki üniversite öğrencileri, pazar günü ülke genelinde erken parlamento seçimleri talebiyle imza topladı. Öğrenciler, bu yolla Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić’in kendilerine göre otokratik yönetimine son verilmesini umut ediyor.
Her ne kadar bu girişim resmi bir dilekçe niteliği taşımıyor olsa da, öğrenciler eylemin iktidar üzerinde ek baskı oluşturmayı ve vatandaşların gerçek desteğini ölçmeyi amaçladığını belirtiyor.
Soğuk havaya rağmen öğrenciler, Sırbistan’ın dört bir yanındaki onlarca şehir, kasaba ve köyde yaklaşık 500 stant kurdu. Vatandaşlar bu noktalarda seçim talebine destek imzası verebildi.
Genç protestocular, uzun süredir Vučić’in popülist yönetimine karşı yürütülen kitlesel hareketin belkemiğini oluşturuyor. Kasım 2024’te, bir tren istasyonunda 16 kişinin hayatını kaybettiği trajedinin ardından başlayan protestolar bir yılı aşkın süredir devam ediyor.
Ülkenin kuzeyindeki Novi Sad’da bulunan tren istasyonunda beton bir sundurmanın çökmesi, yenileme çalışmaları sırasında yaygın yolsuzluk ile inşaat ve güvenlik kurallarının ihmal edilmesine bağlandı. Bu trajediyle ilgili olarak bugüne kadar kimse sorumluluk üstlenmedi.
Vučić, acil erken seçim çağrılarını reddetti; ancak seçimlerin gelecek yıl yapılabileceğini ima etti. Normal şartlarda parlamento ve cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 2027 yılında yapılması planlanıyor.
“Vatandaşlarla bağlantı kurmamıza yarayan stantlarımız var,” diyen Igor Dojnov, Belgrad merkezindeki noktalardan birinden sorumlu öğrenci olduğunu söyledi.
Gençlerin öncülük ettiği protestolar, son bir yıl içinde Vučić’i 13 yıllık iktidarı boyunca hiç olmadığı kadar sarstı. Sırbistan’ın popülist başbakanı ocak ayında istifa etti; bunun ardından Vučić’in göstericilere yönelik sert tutumu uluslararası eleştirilere yol açtı.
Sokak protestoları zamanla zayıflamış olsa da, yetkililere göre iktidara yönelik memnuniyetsizlik hâlâ yaygın durumda.
Belgradlı Milca Canković Kadijević, öğrencileri desteklediğini belirterek, “Ben, çocuklarım ve torunlarım için insanca yaşamak istiyorum,” dedi.
Vučić, Sırbistan’ı Avrupa Birliği’ne taşıma sözü vermiş olsa da, aynı zamanda Rusya ve Çin ile yakın ilişkilerini sürdürüyor. Muhalifler, onun demokratik özgürlükleri bastırdığına, yolsuzluk ve organize suçun yayılmasına göz yumduğuna dair suçlamalarda bulunuyor.
Vučić ise bu suçlamaları reddediyor ve protestocuların Batı’nın yönlendirmesiyle bir “renkli devrim” organize etmeye çalıştığını savunuyor. “Renkli devrim” ifadesi, 21. yüzyılın başlarında eski Sovyetler Birliği ülkeleri, eski Yugoslavya, Orta Doğu ve Asya’nın bazı bölgelerinde iktidarların devrilmesine yol açan kitlesel protestoları tanımlamak için kullanılıyor./BALKAN POSTASI