Balkanların ve Kuzey Makedonya’nın önemli alim ve şairlerinden olan Abdülfettah Rauf’un (Fettah Efendi) 60 yıl sonra İDEFE Yayınları’ndan yayınlanan ilk şiir kitabı başkent Üsküp’te tanıtıldı.
TIMEBALKAN
Fettah Efendi Eğitim ve Düşünce Derneği tarafından “Yine Vatan İçin” başlığıyla yayınlanan kitabın tanıtımı Üsküp’teki Davut Paşa Hamamı’nda gerçekleştirildi.
Kitap tanıtımına, Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi eski başkanı Salih Murat, Türkiye Yazarlar Birliği Kurucu Başkanı D. Mehmet Doğan, Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) Genel Başkanı Hüsrev Emin, Fettah Efendi Derneği Başkanı Sevba Abdula, Üsküp Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Serhat Kula, Maarif Vakfı Kuzey Makedonya Direktörü Mustafa Dillioğlu, Hayrat Vakfı Temsilcisi Emre Aracı, Sanatçı Mesut Kurtiş, Şair Mehmed Arif, Türk kurum ve kuruluşları ve çok sayıda davetli katıldı.
Fettah Efendi Derneği Başkanı Sevba Abdula basın mensuplarına yaptığı açıklamada, “Fettah efendinin uzun süren 60’a yakın olan şiirlerini yayımlamış en azından ilk kitabını yayınlamış bulunuyoruz. Bu Üsküp çevresi ve tabi Balkanlar islam medeniyeti açısından son derece önemli bir gelişme kanımızca.” dedi.
Fettah Efendi Derneği Başkanı Abdula, “Yaklaşık 60 fakat Fettah efendi 1920’lerden beri yazan bir şairimiz, önemli bir alimimiz fakat şiirleri bir türlü toplanamıyordu bir türlü yayınlanamıyordu. Son 5, 6 yıldır biz Fettah efendi derneğimizi kurduğumuzdan beri bu konu üzerine açıkçası durduk. Dağınık, zor, çetrefilli bir konuydu. Niye bugüne kadar yayınlanamadığını da açıkçası çok net gördük. Uzun zorlu bir mücadelenin sonucunda şiirlerini ilk önce kim, nerde olduğunu öğrendik ondan sonra onlarla irtibat sonucu onları temin etmek için görüşmeler ve sonucunda aldıktan sonra da 6 ay boyunca çok iyi tashih sürecini yaparak belli bir noktaya getirerek de bu şiirlerinin ilk kitabını yayımlamış olduk.” şeklinde konuştu.
Dernek başkanı Abdula, “Yaklaşık 10 kitap üzerinde 1, 2 yıl içerisinde bütün şiirlerini yayınlamayı planlıyoruz. 60. ölüm yıl dönümünde de önemli bir sempozyumla da Fettah efendinin tüm hayatını, kişiliğini, kültürel ortamını, Meddah Medresesi’ni etraflıca çalışmış olucaz. Bu anlamda şiirleri son derece yayınlanması bizim açımızdan Üsküp açısından son derece önemli.” sözlerine yer verdi.
“Bizim için onun direnişi, onun duruşu çok önemli”
Anayasa Mahkemesi Eski Başkanı Salih Murat burada yaptğı konuşmada, Fettah Efendi’yi anmanın önemine vurgu yaparak kendisinin hukuki boyutu ele alacağını söyledi.
Murat, “Rejimle sıkıntısından dolayı yapılan diğer kavgalar arasında Fettah Efendi ve 5 arkadaşı 1947 yılının haziran ayında süreç başlıyor ve sanırım eylül ayında süreç bitmiştir. Sırf kimliğini ve Üsküp’ü Üsküp yapan şeyleri savundukları için 2 gün süren bir duruşmayla Fettah Efendi 7 yıllık ağır hapise ve 3 yıl siyasi haklardan mahrum edilmiştir. Diğer arkadaşları da 5 arkadaşı var bu davada onlar da daha düşük cezalar almıştır.” diye konuştu.
Fettah Efendi ve arkadaşlarının hak etmedikleri cezalar aldığını söyleyen Murat, “Bizim için onun direnişi, onun duruşu çok önemli. Savunduğu değerler bizim değerlerimizdir. Onun için bu akşam burda bulunmaktan memnuniyet duyuyorum.” dedi.
“Fettah Efendi bu topraklarda yetişmiş, yaşamış, eser vermiş bir şahsiyet”
Türkiye Yazarlar Birliği Kurucu Başkanı D. Mehmet Doğan gazetecilere yaptığı açıklamada, “Fettah Rauf efendi bu topraklarda yetişmiş, yaşamış, eser vermiş bir şahsiyet hem bilim adamı hem edebiyatçı. Biz tabi balkan harbi sonrası buranın ilim tarihi edebiyat tarihi ile ilgili çok fazla bilgiye sahip değiliz. Aslında Fettah efendiyi tanımaya başlayınca biraz da 1910’lardan sonra 1950’lere hatta 1960’lara kadar bu toprakların ilim hayatını ve edebiyat hayatını tanımaya da bir adım atmış oluyoruz.” dedi.
Mehmet Doğan açıklamasının devamında, “Fettah efendinin şiirlerini okuduğumuzda eserlerini gördüğümüzde, bizim için o daha önce bir isimden ibaretti yani buraya geldiğimizde arkadaşlar bize böyle bir şahsiyetin yaşadığını Mehmet Akif tarzında şiirler yazdığını söylemişlerdi ama eserlerinden haberdar değildik. Şimdi işte ilk defa bugün bir kitap halinde bir başlangıç olarak şiirlerini de görmüş olduk. Burdan çıkaracağımız sonuç şu yani 1930’larda 40’larda burada hem medreseler kapatıldığı için ilim hayatı canlı şekilde devam ediyor hem de klasik Türkçeyle, Osmanlı Türkçesiyle şiir yazan hem de güzel başarılı şiirler yazan şahsiyetler yetişiyor.” ifadelerine yer verdi.
Doğan konuşmasının sonunda, “Paneldeki konuşmamızda hem Fettah efendinin şiirlerinden şahsiyetinden kısmen bahsedicez bir de modern türk edebiyatıyla ilgisinin sürmesi üzerinde durucaz fakat Fettah efendiden sonra yetişen burada türkçe yazan edebiyatçıların şairlerin Fettah efendi sanki hiç yaşamamış gibi onun izinden gitmek veya onun bilgisine sahip olmak yerine farklı bir tarzda bir edebiyat getirmeye çalıştıklarını bilhassa aştını çizerek belirtecek ve yine onun şiirlerini yayımlanmasını şiirlerinin yayımlanmaya başlamasının gelecek içinde geçmişi tanımak yanında önemli bir başlangıç olacağını ifade etmeye çalışacağım.” diyerek sözlerine son verdi.
“Abdülfettah Rauf Efendi’nin kimlik inşamızda önemli bir yeri vardır”
MATÜSİTEB Genel Başkanı Emin burada yaptığı konuşmada, tarihe not düşme adına gerçekten önemli bir geceye imza atıldığını söyledi.
Fettah Efendi Derneği, Başkanı Sevba Abdula’yı ve yöneticilerini tebrik eden Emin, “Şahsen iki açıdan Fettah Efendi’nin şiirlerinin kitap olarak yayınlanması biraz daha heyecanlı kılıyor. Edebiyat alanında yakın zamanda yüksek lisans tezini tamamlayacağım. Meddah medresesinde şair hocalar tezi ile ki onlardan bir tanesi de Fettah Efendi, onun katibi olan Cavit Saraçoğlu, hocası Ataullah efendi, Kemal efendi vesaire. Kısmetse de doktoramı Fettah Efendi’nin şiirlerinde ‘vatan’ kavramı içeriğinde de bir tez çalışması düşünüyoruz.” diye konuştu.
Kimlik inşasında önemli bir yeri olan bu değeri ayakta tutabilmek, daha fazla sahip çıkabilmek, fikri anlamda daha fazla anlayabilmek, anlatabilmek ve geniş çevreye ulaştırabilmek bu toprakların evlatlarının borcu olduğunu vurgulayan Emin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Hasbelkader yıllarca Köprü Dergisi’nde elimize ulaşan kıt sayıda şiirlerini yayınlayarak, geçen sene kaybettiğimiz Fahri Kaya’nın, ki arşivde çalıştığı dönemde yanında bulunması hasebiyle onun kalemiyle yayınlanan Makedonya Türkleri’nden İz Bırakanlar eserinde bir bölüm eklemesi bu çalışmaları gerçekten daha fazla geniş çevrelere veya ön açma yönünde Fahri abimizin bilgileri ve katkıları önemli.”
Rahmetli Muhammed Aruçi’yi de hayırla yad eden Emin, “Farklı ortamlarda özellikle hem dergilerde hem konferanslarda Prof. Dr. Süleyman Baki hocamızın bu konuya değinmesi gerçekten bu çalışmayla öncü değer olarak kabul ettiğimiz Abdulfettah Rauf’un daha fazla kişiye, kişilere ulaşması adına önemli. Hatta ve hatta belki de imza, mühür vurma adına da Fettah Efendi adında bir derneğin kurulmasıyla da inşallah kalıcı çalışmalar yapılacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Kitabın yayın hazırlığı süreciyle ilgili Hayrat Vakfı Temsilcisi Emre Aracı ve Üsküp Yunus Emre Enstitüsü Müdürü Serhat Kula birer konuşma yaptı.
Program sonunda sanatçı Mesut Kurtiş, şair Mehmed Arif ve Elif Ruşiti, Fettah Efendi’nin şiirlerini okudu.