Eski bir İngiliz diplomat olan Timothy Less Bosna Hersek’in face televizyonuna yaptığı açıklamalarla son zamanlarda gündemde olan ‘’non papers’’ hakkında görüşlerini açıkladı. Less’e göre Sırbistan Kosova’yı şu şartlarda tanıyacak.
Less ‘’Boşnaklar Bosna’yı koruyamaz! Sırbistan Kosova’yı Republika Srpska için tanıyacak, plan bu. Brçko, Mostar ve Kuzey Mitrovica’da çatışmalar olabilir. Slovenlerin Balkanlara ilgisi var, onlar Balkan mentalitesini anlıyor. Bu konuda Avrupa insiyatif almalıdır. Onlar ‘’Non paper’’ ile bu mekanizmayı başlatacaklar. Biden iktidarda olduğu sürece ‘’Non Paper’’ hayata geçmeyecek. Slovenler bu belgeyle uluslararası toplumun nabzını yokluyor.’’ Dedi.
Cambridge üniversitesi Jeopolitik ve Strateji merkezi ‘‘Çözülme Çalışmaları’’ projesi yürütücüsü, sınırların değişmesi durumunda tansiyon yükselecektir ama herhangi bir savaş öngörülmüyor.
‘’Eğer çatışma olacaksa bu Boşnaklardan gelecektir. Onların çıkaracakları tek çatışma 99’da ki Kosova savaşı gibi olacaktır. Bu siyasi intihar olacaktır! Boşnakların ordusu yok, eğer Sırplar saldırırsa, Sırbistan’la büyük sorunları olacaktır ve bunun ahlaki bütünlüklerini kaybedeceklerdir. Eğer Sırplar ayrılırsa Boşnaklar, protesto edecektir ama imkansız bir şey için savaşmayacaklardır. Republika Sırpska ayrılırsa Bosna Hersek’in Sırbistan’la olan durumu Kosova gibi olacaktır. Durum artık değişti, insanlar ayrıştı, Republika Srpska’nın Federasyon’dan ayrılan net bir sınırı var. Karadağ başka bir durum ben orada herhangi bir tehlike görmüyorum. Sırplar ve Karadağlılar birbirine yakın. Boşnak veya Arnavutların bir savaş başlatacaklarını nasıl düşünürsünüz, bu savaş imkansız bir savaş olacaktır. Ben Sırpların Bosna’da ki durumuna katılmıyorum ancak eğer Sırpların istekleri karşılanmazsa Balkanlar’da barış olmayacaktır. Dedi.
Less’e ‘’Büyük Arnavutluk’’ veya ‘’Büyük Sırbistan’’ konusu sorulduğunda ise:
‘’Ben hiç bir büyüklüğü savunmuyorum. Büyük devlet konsepti dağınık topluluklar getirir. Ben gelecekte ulus devletler görüyorum. Republiksa Srpska’da olan halk ta bunu istiyor. Bu istekler gerçekleştirilmeden bölgede tansiyon düşemeyecek ve bölge hareketsiz kalacaktır. Yakın gelecekte bölgede yeni dizayn olmayacaktır. Biden bunu Kabul etmeyecektir. Ben Brçko, Mostar ve Kuzey Mitrovica’da küçük çaplı çatışmaların olma olasılığı olduğunu düşünüyorum.’’ Dedi.
Aynı şekilde Less, Sırbistan’ın Republika Srpska ile birleşmesinin Balkanlarda güçlü bir Rus yanlısı devlet ortaya çıkaracaktır. ABD bunu Kabul etmeyecektir.
‘’Sırbistan ile Republiksa Srpska’nın birleşmesi Sırbistan ile ABD arasında yapılacak olan ve Washington’un bedelini belirleyeceği bir anlaşmayla olur. Sırbistan Kosova’nın kaybını ancak Republika Srpska ile birleşme olursa Kabul edebilir, bu uzun vadeli bir plan. Sırplar Bosna’nın bir arada kalmasının imkansız olduğunu açıklamak için çabalayacaktır, ABD birleşmeye izin vererek Balkanlarda iki sorunu aynı anda haledecektir. Sırbistan Trump döneminde şansını kaybetti. Gelecek dört yılda hiçbir şey olmayacaktır. Sırbistan hedefine ulaşmak için çabalıyor Shengen projesi Sırbistan’ın ‘’Büyük Sırbistan’ projesini gerçekleştirmek için bir cephesidir.’’
Neden herkes gücünü bir araya getirip Balkanları AB’ye alıp sınırları ortadan kaldırmıyor? Sorusuna ise Less ‘‘O politika başarısız oldu. Fransa bunu duymak bile istemiyor çünkü bu şekilde Fransa güç kaybediyor. Bölge ülkeleri AB kriterlerini yerine getirmeye çalışıyor ama bu onların gücünü aşıyor. Bölge hiçbir zaman AB’ye girmeyecek. Ulkelerin 20 yıl zamanı vardı ama başarısız oldular.’’/Balkan Postası