Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, “AB içe dönük hale geldi ve dar siyasi çıkarlar genişleme gündemini ele geçirdi. Kimse Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’nın neden bu kadar uzun zamandır beklediğini düzgün biçimde açıklayamaz.” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Açık Balkan Girişimi’nin Belgrad Zirvesi’nde, Sırbistan, Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Bosna Hersek, Karadağ ve Macaristan’ı temsilen gelen katılımcılara hitap etti.
Ev sahibi Sırbistan’a organizasyon ve davet için teşekkür eden Çavuşoğlu, tarih boyunca Balkanlar’ın coğrafi konumu nedeniyle farklı etkilere maruz kaldığını söyledi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Balkanlar’a ait politikalara her zaman önem verdiğine işaret ederek, “Açık Balkan Girişimi’nin işgücü piyasasına ücretsiz erişim sağlama hedefi özellikle umut vericidir. Öğrenci değişimleri, ortak araştırma projeleri ve mesleki sertifikaların tanınması da nitelikli Balkan gençlerini bölgede tutacaktır. Bütün bunların Balkanlar’ın karşı karşıya olduğu beyin göçü sorununu çözeceğini umuyoruz. Bölgenin önemli yatırımcılarından biri olarak, bunların doğrudan yabancı yatırımları da teşvik edeceğine inanıyoruz.” diye konuştu.
Rusya-Ukrayna savaşına da dikkati çeken Çavuşoğlu, şunları söyledi:
“Bu bir uyandırma çağrısıdır. Çeşitli şok dalgaları karşısında ne kadar hassas olduğumuzu gördük. Kış geliyor. Enerji ve gıda güvenliği ortak sorunlar haline geldi. Dayanışmadan başka çaremiz yoktur. Türkiye olarak İstanbul Tahıl Anlaşması’nın uygulanması için üzerimize düşenin en iyisini yapmaya devam edeceğiz. Ayrıca Balkanlar’daki komşularımızın kış mevsiminde gaz ihtiyaçlarını karşılamalarına yardımcı olmak için elimizden geleni yapıyoruz. Savaş, yenilenebilir enerji kaynaklarına ortak yatırımların, elektrik ve gaz piyasalarının entegrasyonunun önemini bir kez daha gösterdi.”
“Dar siyasi çıkarlar genişleme gündemini ele geçirdi”
Çavuşoğlu, Açık Balkan Girişimi’ni, Balkanlar ve AB arasında bir köprü olarak gördüğünü belirterek, “Genişleme, AB’nin geçmişteki en başarılı politikalarından biriydi. Ancak AB içe dönük hale geldi ve dar siyasi çıkarlar genişleme gündemini ele geçirdi. Kimse Arnavutluk ve Kuzey Makedonya’nın neden bu kadar uzun zamandır beklediğini düzgün biçimde açıklayamaz.” dedi.
İki ülkeyi katılım müzakerelerine başladıkları için tebrik eden Çavuşoğlu, Ukrayna’daki savaşın AB’nin genişlemesinin önemini bir kere daha ortaya koyduğunu belirterek, katılım müzakerelerine başlayan ülkeler için, “Umarım onların deneyimi bizimkinden farklı olur.” temennisini iletti.
Çavuşoğlu, Açık Balkan Girişimi’nin bölgedeki Avrupa entegrasyonunu artırmasını arzu ettiğini vurgulayarak, “Türkiye’nin üyeliğinin nasıl dar çıkarlarla nasıl politize edildiğinden söz etmek istemiyorum.” diye konuştu.
Daha fazla ülkenin de Açık Balkan Girişimi’ne katılımını umut ettiğini kaydeden Çavuşoğlu, 25 yıldan uzun zamandır devam eden Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’ni örnek gösterdi.
“Balkanlar’ın kalbinde başka bir çatışmaya müsaade edemeyiz”
Çavuşoğlu, Balkanlar’da iki sınamanın bulunduğuna dikkati çekerek, bunların Bosna Hersek’teki siyasi kriz ile Sırbistan-Kosova arasındaki diyalog süreci olduğunu kaydetti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gelecek hafta Bosna Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan’ı ziyaret edeceğini hatırlatan Çavuşoğlu, “Bosna Hersek’teki güncel durum gündemimizin en üstünde olacak. Balkanlar’ın kalbinde başka bir çatışmaya müsaade edemeyiz.” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, Sırbistan ile Kosova arasında kimlikle seyahat anlaşmasının, ortak noktalarda buluşmanın önemini gösterdiğine vurgu yaptı.
Türkiye’nin iki tarafla da temas halinde olduğunu belirten Çavuşoğlu, “Tarafları araç plakaları ve diğer bekleyen konularda bir anlaşmaya ulaşmak üzere diyaloğa teşvik etmeye devam edeceğiz.” dedi.
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Balkanlar için bir rakip ya da yabancı olmadığını dile getirerek, Türkiye’nin Balkanlar’da olmaktan gurur duyduğunu ifade etti.
“Yapay ayrışmaları reddediyoruz.” diyen Çavuşoğlu, Balkanlar’ı Batı ve Doğu olarak ikiye bölmenin sorunları çözmeyeceği gibi kimsenin de çıkarına olmadığını söyledi.
Türkiye’nin Balkanlar’ın iyiliği için her türlü çabayı sarf edeceğinin de altını çizen Çavuşoğlu, “Balkanlar kendi kaderini kontrol etmeli. Büyümenin önündeki engelleri kaldırmalıyız. Birlikte refaha ulaşmalıyız.” diye konuştu.