Avrupa Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, İtalya-Arnavutluk göç anlaşmasıyla ilgili olarak, “Hukuk servisimizin ön değerlendirmesi, bunun AB hukukunu ihlal etmediği, AB hukukunun dışında olduğu yönünde” dedi.
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, İtalya ve Arnavutluk arasındaki sığınmacı kabulü anlaşmasının AB hukukunun “dışında” kaldığını söyledi.
Anlaşmayla ilgili konuşan Johansson, “Hukuk servisimizin ön değerlendirmesi, bunun AB hukukunu ihlal etmediği, AB hukukunun dışında olduğu yönünde” dedi.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Arnavut mevkidaşı Edi Rama’nın geçtiğimiz hafta imzaladığı protokole göre İtalya, yılda 36 bine kadar iltica başvurusunun işleme alınmasını Balkan ülkesine devredecek.
“AB hukuku AB toprakları dışında uygulanamaz” diyen Johansson, “İtalyan yasaları uygulanıyorsa, insanlar İtalyan yasaları uyarınca İtalyan yetkililer tarafından kontrol edilmeli ve olumlu bir iltica kararının ardından İtalya’ya getirilmeli, mümkün değilse menşe ülkesine, o da mümkün değilse İtalya’ya geri gönderilmelidir,” ifadelerini kullandı.
Uygulanması halinde bu anlaşma, Avrupa Birliği’ne üye bir devletin sığınma sorumluluklarının bir kısmını üçüncü bir ülkeye devretmesi anlamına gelecek.
Anlaşmada neler var?
Prosedür, denizde İtalyan yetkililer tarafından kurtarılan ve daha sonra Arnavutluk’un sahil kasabası Shengjin’de karaya çıkarılan göçmenler için geçerli olacak. Göçmenlerin burada masrafları Roma tarafından karşılanacak ve yalnızca İtalyan yargı yetkisi altında yönetilecek iki merkez inşa edilecek.
Merkezlerde barındırılan göçmenlerin, 28 günden fazla sürmemesi gereken taleplerinin incelenmesini beklerken binadan ayrılmalarına izin verilmeyecek. Hamile kadınlar, çocuklar ve savunmasız kişiler bu merkezlerin dışında tutulacak.
Protokolün uygun yasal düzenlemelere dönüştürülmesi ve Arnavutluk parlamentosunun onayından geçmesi gerekmesine rağmen lansman tarihi 2024 baharı olarak belirlendi.
Meloni, Rami ile protokolü imzalarken, “Bunun Avrupa çapında bir anlaşma olduğunu düşünüyorum” dedi.
Protokolle ilgili soru işaretleri
Arnavutluk’taki merkezlere yapılan başvurular Arnavutluk’ta değil İtalya’da uluslararası koruma elde etmek amacıyla yapılacağından, İtalya’nın projesi AB hukukunun ülke dışında uygulanmasına ilişkin endişeleri arttırdı.
İtalya’nın Arnavutluk topraklarında AB normlarından sapmasına ve merkezlere nakledilen sığınmacılara farklı bir iltica prosedürü uygulamasına izin verilip verilmeyeceği hala net değil.
Tesislerde meydana gelebilecek olası ihlallerin Avrupa Komisyonu tarafından yasal işlem başlatılmasına neden olup olmayacağı da belirsiz.
İtalya’nın, egemenlik alanının bir parçası olarak kabul edilen İtalyan sularında kurtarılan göçmenleri, uluslararası sularda kurtarılanların aksine üçüncü bir ülkeye transfer etmesine izin verilip verilmeyeceği de soru işareti olarak duruyor.
Uluslararası Af Örgütü, İtalya-Arnavutluk protokolünün “İtalyan adli makamlarının denetimi dışında uzun süreli gözaltı ve diğer ihlallere maruz kalabilecek sığınma arayan insanlar için yıkıcı sonuçlar doğurabileceği” uyarısında bulunmuştu.