Bosna Hersek’teki iki entiteden Sırp Cumhuriyeti (RS) Başkanı Milorad Dodik, ABD’nin “Sırp karşıtı” politika yürüttüğünü iddia etti.
Dodik, Hırvatistan’da 1995’te yapılan Fırtına Harekatı’nda hayatını kaybeden Sırplar için Prijedor kentinde düzenlenecek anma törenlerine katılmak için ülkede bulunan Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile RS ve Sırbistan İşbirliği Konseyi’nin Banja Luka’daki ortak oturumunun ardından açıklamalarda bulundu.
ABD’nin geçen günlerde 4 Sırp yetkiliyi yaptırım listesine ekleme kararını değerlendiren Dodik, bu yaptırımların Saraybosna’nın talebi üzerine geldiğini kaydetti.
Dodik, ABD’nin “Sırp karşıtı” politika yürüttüğünü savunarak, “RS’ye karşı sert önlemler almaya karar verdiler. Bunlar, dünyanın en büyük ülkelerinden biri olan ve Sırp karşıtı politikalar yürüten bir ülkeden gelen ve kolay olmayan kararlar.” diye konuştu.
RS ile Sırbistan ilişkilerinin çok iyi seviyede olduğunun altını çizen Dodik, “RS ile Sırbistan arasındaki işbirliğinin Bosna Hersek’teki herhangi bir üçüncü tarafa karşı olmadığını” ifade etti.
– “Sırbistan, RS’nin yanında olmaya devam edecek”
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, her zaman RS dahil tüm bölgelerdeki Sırpların yanında olmaya devam edeceklerini dile getirerek, “ABD’nin yaptırım listesine aldığı Sırp yetkililerin Sırbistan’da her zaman hoş karşılanacağını ve söz konusu yetkililere yaptırım kararı yokmuş gibi davranacaklarını” söyledi.
Vucic ayrıca, Bosna Hersek’in toprak bütünlüğüne saygı duyduklarını, Bosna Hersek’ten Sırbistan’ın toprak bütünlüğü hususunda aynı yaklaşımı beklediklerini ifade etti.
– ABD’den Bosna Hersek’teki 4 Sırp yetkiliye yaptırım
ABD yönetimi 31 Temmuz’da, 1992-1995’teki Bosna savaşını sona erdiren Dayton Barış Anlaşması’nı baltaladıkları gerekçesiyle Bosna Hersek’teki 4 üst düzey Sırp yetkiliyi yaptırım listesine eklemişti.
ABD Hazine Bakanlığından yapılan açıklamada, Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisince (OFAC) Bosna Hersek’te devlet düzeyinde bir yetkili ile RS’den üç hükümet yetkilisinin hedef alındığı bildirilmişti.
Açıklamada, bu yetkililerin, Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi kararlarının RS’de uygulanamaz olduğunu beyan eden ve dolayısıyla Dayton Barış Anlaşması’nın uygulanmasını tehdit eden bir yasanın RS Ulusal Meclisi’nden (NSRS) geçirilmesini teşvik etmekten sorumlu olduğu aktarılmıştı.
RS Başkanı Dodik’in söz konusu yasanın çıkarılmasının başlıca savunucularından biri olduğu belirtilerek, Dodik’in geçen yıl yaptırım kapsamına alındığı hatırlatılmış, yaptırım eyleminin ABD’nin Batı Balkanlar bölgesinde barışı, istikrarı ve demokratik yönetimi teşvik etmeye yönelik geniş çabalarının bir parçası olduğu vurgulanmıştı.
Bakanlığın açıklamasında, yaptırım listesine eklenen dört yetkili, NSRS Başkanı Nenad Stevandic, RS Başbakanı Radovan Viskovic, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Zeljka Cvijanovic ve RS Adalet Bakanı Milos Bukejlovic olarak sıralanmıştı.
– Fırtına Harekatı
Hırvatistan’ın, 1991’de eski Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesinin ardından eski Yugoslavya ordusu (JNA) ve Hırvatistanlı Sırplardan oluşan paramiliter birlikler, ülkenin orta ve güney kısmında “Sırp Cumhuriyeti Krajina” adlı otonom bir bölge kurmuştu.
Bunun üzerine Hırvat ordusu, 1995’te Fırtına Harekatı’nı başlatarak 220 bin Sırp’ı Hırvatistan’daki topraklarından uzaklaştırmış, 1000’den fazlasını da öldürmüştü.
Harekat kapsamında Hırvat ordusuna mensup 196 kişi hayatını kaybederken, en az 1110 kişi yaralanmıştı.
Hırvatistan’da “özgürlüğe kavuşma günü” olarak kutlanan Fırtına Harekatı, Sırplar tarafından “yas günü” olarak anılıyor.