Bosna’dan Rus Cephesine: Ukrayna’da Macera Arayışına Giden 30 Yaşındaki Genç
“Umarım eve sağ dönerim.”
“Evin neresi?”
“Şimdi… bu biraz değişir… Her şeyin iyi bitmesini umuyorum. Tanrı’ya güveniyorum.”
Bu sözler, Bosna-Hersek’in Kotor-Varoş kasabasından 30 yaşındaki Negjo Paniç’e ait.
Bu yılın baharında, Bosna-Hersek yasalarına göre üç aydan on yıla kadar hapis cezası öngörülen bir suç olmasına rağmen, Paniç Rusya saflarında savaşmak için Ukrayna’ya gitti.
Ağustos ayında Radio Evropa e Lirë’ye (Özgür Avrupa Radyosu) konuştuğunda cephede değildi; dönmüş olduğunu ama yakında tekrar gideceğini söylemişti. Kasım ayında ise yeniden Rusya’daydı.
Bosna-Hersek güvenlik kurumları da onun gidişini doğruladı. Temmuzda Facebook hesabından paylaştığı bir videoda, Rus ordusu saflarında bulunduğunu ve Rus vatandaşlığı aldığını söylemişti.
Paniç, telefonda verdiği demeçte “Batı’daki yaşamdan sıkıldığını” ve “macera arayışıyla Rusya’ya gittiğini” anlattı:
Paniç “Dokuz yıl Batı Avrupa’da çalıştım. Sonra doğuya gitmeye karar verdim, artık Batı’da yaşamak istemiyordum. Sebebi sadece bir maceraydı,” dedi.
Bosna-Hersek ve Sırbistan vatandaşı olan Paniç, başka kimsenin yardımı olmadan Rusya’ya gittiğini, her şeyin internette açıkça bulunduğunu belirtti:
“İsteyen herkes gidebilir. Uçak bileti alırsın, kaydolursun ve cepheye gidersin.”
Rusya yabancıların orduya katılımını yasallaştırdı
2025 yazında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in kararnamesiyle yabancıların Rus ordusunda görev almasına olağanüstü hal veya savaş dönemleri dışında da izin verildi.
Amerikalı dış politika ve savunma uzmanı Harry Stevens, Rusya’nın savaşçı eksikliğini kapatmak için yabancıları orduya çektiğini belirtti.
“Rusya, savaşta ölenlerin sayısı arttıkça kendi vatandaşlarını ikna etmekte zorlanıyor. Bu nedenle yurt dışından gönüllüleri parayla cezbediyor. Daha yoksul ülkelerden gelen askerler için bu, cazip bir gelir kapısı,” dedi Stevens.
“Para için gitmedim”
Paniç, motivasyonunun maddi olmadığını savundu:
“Bir otel odasında oturuyordum, ne yapacağımı düşünüyordum. Sonra Rusya’ya gitmeye karar verdim. Bosna’ya gidip ailemle vedalaştım, biletimi aldım, St. Petersburg’a geldim… her şey kolay oldu,” dedi.
Ailesinin bu karardan haberdar olduğunu, hatta “gurur duyduklarını” ileri sürdü.
Cephede ölme veya öldürme ihtimali sorulduğunda,
“Her şeyin farkındayım. Cephede her on dakikada bir saldırı oluyor,” cevabını verdi.
Benzer vakalar: Dario Ristiç örneği
Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı işgalinden bu yana, Bosna-Hersek’ten en az bir kişi bu nedenle tutuklandı: Modriça doğumlu Dario Ristiç.
Ristiç, 2025 Eylül ayında Saraybosna Havalimanı’nda tutuklanmadan önce cephede bir bacağını kaybetmişti. Bosna, Interpol aracılığıyla hakkında arama kararı çıkarmıştı.
Ristiç’in de Rus vatandaşlığı aldığı, tıpkı Paniç gibi sosyal medyada savaş görüntüleri paylaştığı belirtildi.
Balkanlardan cepheye gidenler
Bosna-Hersek kaynaklarına göre, Paniç ve Ristiç’in yanı sıra Aleksandar Velimiroviç (Sırp asıllı Bosnalı), Danijel Grubaç (Kneževo) ve Andrej Vukašinoviç (Trebinje) de Rus ordusuna katıldı.
Uzman Stevens’a göre, Rusya’daki yabancı savaşçı sayısı tam olarak bilinmiyor. Ukrayna kaynakları 1.000–1.300 civarında yabancı gönüllüden söz ediyor, ancak bu rakamın “büyük olasılıkla eksik” olduğunu belirtiyor.
Bosna’daki sessizlik
Bosna-Hersek Devlet Araştırma dhe Koruma Ajansı (SIPA) ve Devlet Savcılığı, yabancı cephelerde savaşan Bosnalı vatandaşlarla ilgili soruşturmaların sürdüğünü açıklasa da ayrıntı paylaşmıyor.
Yasaya göre, yabancı ordulara veya silahlı gruplara katılmak Bosna-Hersek’te açık biçimde suç sayılıyor ve üç aydan on yıla kadar hapis cezası öngörülüyor./BALKAN POSTASI