Tarih boyunca savaşlar daha çok geleneksel yöntemlerle yapılırken teknolojinin gelişmesi savaşlarında yapılma şeklinde değişiklikler olmuştur. Özellikle son yüzyılda savaşlar seyrini değiştirmiş daha çok soğuk savaş tarzında savaşlar yapılmaya başlanmıştır. Ancak çok eski bir tarih olmadığı halde dünyanın en kanlı savaşlarından bir tanesini şahitlik eden Bosna savaşı ise binlerce insanın katledilmesine neden olmuştur. Bosna Savaşı’nın detaylarını öğrenmek isteyenler için Bosna Savaşı ile ilgili detaylara yer verdik.
Bosna Savaşı Bosna-Hersek’te 1 Mart 1992’den 14 Aralık 1995’e kadar süren bir savaş olarak tarihe adını yazdırmıştır. 3 yıl kadar süren bu savaşta binlerce insan hayatını kaybetmiş de yurdundan ayrılmak zorunda kalmıştır.
BOSNA SAVAŞI KISACA ÖZETİ
Bosna Savaşı Sovyetler Birliği’nin dağılması ve Berlin Duvarı’nın yıkılmasından sonra Batı ülkeleri Balkanlarda çalışmalar gerçekleştirmiştir. Avusturya ve Almanya Hırvatistan’ın Yugoslavya’dan ayrılmasını istemekteydi. Hırvatistan’ı ayrılmasını kısa süre sonra Bosna izledi. 1 Mart 1992’de Bosnalı Hırvatlar ve Bosnalı Müslümanlar bağımsızlık referandumu düzenledi. %99,7 olarak çıkan sonuca göre Yugoslavya’dan bağımsızlıklarını ilan etti.
27 Mayıs 1992’de kuşatma altında bulunan Saraybosna’da Vase Miskin sokağında bir patlama meydana geldi ve 17 sivil hayatını kaybetti. 108 kişi de yaralandı bunun üzerine bu olayın Sırplar tarafından yapıldığı anlaşıldı 3 gün sonra 30 Mayıs 1992 tarihinde Yugoslavya federal Cumhuriyeti’ne Birleşmiş Milletler tarafından ekonomik ambargo uygulaması kabul edildi.
BOSNA SAVAŞI TARİHİ
Bosna Savaşı 1 Mart 1992 tarihinde başlayarak 14 Aralık 1995 tarihine kadar devam etmiş olan son dönemin en kanlı savaşlarından bir tanesidir. 3 yıldan fazla sürmüş olan Bosna Savaşı’nda 100000 ila 110000 kişinin hayatını kaybettiği bilinmektedir. Ayrıca Bosna Savaşı sonrasında milyonlarca insan ülkesini terk etmek zorunda kalmıştır.
BOSNA SAVAŞI ÖNEMİ
Bosna Savaşı son yüzyılın en çok kayıp verilen savaşlarından bir tanesi olarak tarihe geçmiştir. Referandum sonucunda bağımsızlığını ilan eden Bosna 6 Nisan 1992’de Sırp güçleri tarafından saldırılara başlamıştır. 3 buçuk yıl süren savaşta binlerce insan mağdur edilmiştir. Bosna Savaşı Boşnaklara yapılan soykırımında en büyük göstergesidir. Bosna Savaşı’nda modern tarihin en uzun Kuşatması 5 Nisan 1992-29 Şubat 1996 tarihleri arasında Saraybosna’da gerçekleşmiştir.
– Bu istatistiklere göre 10000 insan öldürülmüş
– 56000 kişi yaralanmış günde ortalama 329 bomba şehirleri vurmuştur.
– Bosna’da yaşayan Boşnak, Sırp, Hırvat çocuk nüfusu 700.000 ölmüş yaralanmış ve savaştan bir şekilde etkilenmiştir.
– Srebrenitsa’da 11 Temmuz 1995 tarihinde 8372 silahsız Boşnak erkeği katledilmiştir ve bu cesetler toplu mezarları gömülmüştür.
– Savaşta öldürülen çocuk sayısı 17000 olarak kayıtlara geçmiştir.
Bosna Savaşı Nedenleri ve Sonuçları
Bosna Savaşı Nedenleri:
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra Balkanlar’da çatışmalar meydana gelmiştir. Avrupalı devletler bölgedeki çatışmalar konusunda etkili olmuştur. Vatikan, Avusturya ve Almanya Hırvatistan’ı Yugoslavya’dan ayrılması yönünde teşvikte bulunmuştur. Aynı zamanda Hırvatistan’ın yanında Bosna’da Yugoslavya’dan ayrılma konusunda kararlılık göstermiştir. Bosnalı Müslümanlar ve Hırvatlar bağımsızlık referandumu düzenleyerek %99.7’lik bir oranla Yugoslavya’dan bağımsızlığını ilan etmişlerdir.
Bu süreç zarfında ekmek bekleyen insanların Sırpların saldırısına uğraması ile 17 sivil hayatını kaybetmiş, 108 kişi de yaralanmıştır. 30 Mayıs 1992 tarihinde meydana gelen bu patlamadan sonra Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi Yugoslavya Federal Cumhuriyeti’ne ambargo uygulamasını kabul etmiştir. Böylece çatışmalar ülke içinde daha da artmıştır.
Bosna Savaşı’nın Sonuçları:
– Tarihin en kanlı Savaşları’ndan bir tanesi olan Bosna’da savaş sonrasında çok büyük sorunlar meydana gelmiştir.
– Bosna’da başlayan ilk savaş çok kısa sürede Sırpların Boşnaklara yönelik düzenlediği soykırım hale gelmiştir.
– Aralık 1995 yılında savaşın bittiğinde 100000 ila 110000 kişinin bazı kaynaklara göre 300000 kişinin öldüğü 2000000 kişinin ise ülkesini ve şehrin terk ettiği kayıtlara geçmiştir.
– Savaş sonunda Dayton Anlaşması imzalanmış, Bosna-Hersek Cumhuriyeti kurmuştur.
– Savaş sonrası Sırp Partisi lideri Radovan Karadziç ve önde gelen komutanlar 8 binden fazla sivilin katledilmesinden sorumlu olarak cezalandırılmıştır.
– Yakın tarihin en büyük trajedilerinden biri olarak görülen Bosna Savaşı milyonlarca insanı etkilemiş bir savaştır.