Bosna Hersek’te 1992-1995 yıllarında yaşanan savaşta kaybolan 7 bin 540 kişiye halen ulaşılamazken, 1300’den fazla kişinin cenazesi de kimlik tespiti için morglarda bekletiliyor.
Başkent Saraybosna’da 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü dolayısıyla farklı şehirlerdeki kayıp kişileri bulma alanında faaliyet gösteren dernekler bir araya geldi.
Toplantıya katılan ve yakınlarını arayan ailelere, Bosna Hersek Kayıp Kişiler Enstitüsü tarafından yapılan çalışmalar hakkında bilgi verildi.
Kayıp Kişiler Enstitüsü’nden Saliha Duderija, savaşta kaybolanların tamamını bulmak istediklerini belirterek, “Kayıpları bulduğumuzda geçmişimizin etkilerini aşmak ve toplumsal uzlaşmadan bahsetmek mümkün olur. Ölülerine saygı göstermeyen bir toplum, yaşayanlarına da saygı göstermez.” ifadesini kullandı.
Duderija, araştırmacıların sahada çalıştığını ve kayıp kişilerin izlerini sürdüğünü, 7 bin 500’den fazla insanı aramanın büyük bir zorluk olduğunu söyledi.
Aljonka Dzeletovic ise Mostar şehrinde askerlik yapan kardeşini 32 yıldır aradığını, kayıp kişilerin bulunması noktasında sessiz kalanları harekete geçirmek istediklerini ifade etti.
Yaşananların insan haklarına aykırı olduğunu aktaran Dzeletovic, “Aileler, kayıplarının nerede olduğunu bilmeli ve huzura kavuşmalı. Bosna Hersek’teki tüm iyi insanları, sakladıkları gerçeği açıklamaya ve bu sürece katkı sağlamaya davet etmek istiyoruz.” diye konuştu.
Öte yandan Enstitü, 1991-1995 yıllarındaki döneme ait uydu görüntülerini elde etmek için çalışma başlattı. Çalışma ile birlikte savaş koşullarında arazilerin değişiklikleri incelenmesi ve toplu mezarların yerlerinin tespit edilmesi amaçlanıyor.
– 1 Mart 1992’de başlayan Bosna Savaşı, 14 Aralık 1995’e kadar sürdü
Sırp meclisi, 21 Aralık 1991’de Yugoslavya içinde federal bir yapı olarak Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti’nin kurulması ve aynı zamanda Krajina Sırp Cumhuriyeti’nin tanınması kararı aldı. Bu karar temelinde, 9 Ocak 1992’de Bosna Hersek Sırp Halkı Cumhuriyeti ilan edildi.
Bosna Hersek’in, 29 Şubat -1 Mart 1992’de yapılan referandum sonucunda bağımsızlığını ilan etmesinin ardından Sırpların kontrolündeki Yugoslav ordusu ve Sırp paramiliter birlikler, Müslüman Boşnaklara karşı etnik temizlik başlattı.
14 Aralık 1995’e kadar süren Bosna Savaşı’nda 100 binden fazla kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 2 milyon kişi göç etmek zorunda kaldı.