Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da Sultan II. Bayezid’in torunu Gazi Hüsrev Bey tarafından 8 Ocak 1537’de kurulan tarihi Gazi Hüsrev Bey Medresesi, ülkedeki en eski eğitim kurumu olarak 486’ncı kuruluş yılında hizmet vermeye devam ediyor.
Bosna Hersek’teki en değerli Osmanlı mirasından biri kabul edilen ve Saraybosna’nın kalbi tarihi Başçarşı’da bulunan medrese, geçirdiği tüm savaş ve zorluklara rağmen aralıksız eğitim veriyor.
Osmanlı padişahlarından Sultan II. Bayezid’in torunu Gazi Hüsrev Bey tarafından 8 Ocak 1537’de kurulan medrese, yaklaşık yarım asırdır ülkenin en prestijli liselerinden biri olarak varlığını sürdürüyor.
Hırvatistan’ın güneyindeki Dubrovnik kentinden getirilen taş ustalarının yaptığı medresede dini derslerin yanı sıra bilimsel dersler de veriliyor.
Savaşta dahi kapılarını kapatmadı
Medrese, Bosna Hersek’te 1992-1995’teki savaşta kuşatma altında tutulan Saraybosna’da kapılarını eğitime kapatmamış olmasıyla da dikkati çekiyor.
Zorlu savaş yıllarında öğrencilerini çatısı altında toplayan tarihi medrese, komünist eski Yugoslavya döneminde de eğitime ara vermeden devam etti.
Yıllardır ayakta kalmasıyla Bosna Hersek’in en köklü eğitim kurumu halini alan medrese, İngilizce, Arapça ve Türkçe öğretilmesi dolayısıyla Boşnak ailelerin öncelikli tercihleri arasında yer alıyor.
Diplomaları ülkedeki diğer lise diplomalarına denk olan mezunlar, medreseyi bitirdikten sonra sadece ilahiyat değil, istedikleri diğer fakültelerde de eğitim görebiliyor.
Gazi Hüsrev Bey, medreseyi annesi için yaptırdı
Bosna Hersek’te 16. yüzyılın ilk yarısında 20 yıl boyunca Osmanlı’nın sancak beyliğini yapan Gazi Hüsrev Bey, inşa ettirdiği cami, medrese, kütüphane, saat kulesi, çarşı, han ve dükkanlarla o dönemde mütevazı bir kasaba olan Saraybosna’nın şehirleşmesinde en önemli adımları attı.
Gazi Hüsrev Bey Vakfının arşivindeki belgelerde medresenin Selçuk Hatun anısına oğlu Gazi Hüsrev Bey tarafından yaptırıldığı, medresenin ilk olarak “Selçukiye” adıyla da anıldığı ifade ediliyor.
Medrese, çatısının kurşun olması nedeniyle halk arasında “Kurşunlu Medresesi” diye de biliniyor, ülkedeki birçok önemli din ve devlet adamının yetiştiği bir eğitim yuvası olma özelliği taşıyor.
Tarihi medresenin kapısında “Bu bina bilimi ve Allah sevgisini dualarla arayanlar için yapıldı. Dinin savunucusu Gazi Hüsrev, iyi niyetin kaynağı ve adaletin gururudur.” yazısı yer alıyor.
Osmanlı’nın Bosna’daki ilk sancak beyi İshakoğlu İsa Bey, “Saraybosna’nın kurucusu” diye nitelendirilirken Gazi Hüsrev Bey de Saraybosna’nın şehir ve ticaret merkezi olmasını sağlayan isim olarak tarihi kayıtlara geçti.
Gazi Hüsrev Bey’in Saraybosna’ya bıraktığı en önemli eserlerden medrese, 486 yıllık geçmişiyle tarihe tanıklık etmeyi sürdürüyor.