Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Bosna Hersek’te özgür ve adil seçim kampanyasını garantilemek adına seçim yasasında teknik değişimler içeren “şeffaflık paketi” getirdiğini açıkladı.
Bosna Hersek’te günlerdir Schmidt’in yeni seçim yasası “dayatacağına” dair çıkan iddialar bugün düzenlenen basın toplantısıyla aydınlığa kavuştu.
Başkent Saraybosna’daki Yüksek Temsilcilik Ofisi’nde (OHR) kendisinden günlerdir beklenen açıklamayı yapan Schmidt, iddia edildiği üzere yeni seçim yasası dayatmayarak, ülkede 2 Ekim’de yapılacak seçimlerin bütünlük içerisinde gerçekleşmesi için “şeffaflık paketi” adı altında teknik değişimler getirdi.
Schmidt, Bosna Hersek vatandaşlarına seslendiğini ifade ederek, “Burada birçok zorluk yaşanabiliyor. Bu ülkede birinci ya da ikinci derece vatandaş bulunmuyor. Burada üç kurucu halk (Boşnak, Hırvat, Sırp) var. Bugün özgür ve adil seçim kampanyasını garantileyecek bir şeffaflık paketi sunuyorum. Savaş söylemlerine de asla izin vermiyorum.” dedi.
Siyasi parti liderlerine seçim yasasındaki anlaşmazlıkları çözmek için çağrıda bulunan Schmidt, “Kamuoyu tartışması demokrasinin olmazsa olmazıdır. Bu tartışmayı bir karara bağlamak artık Bosna Hersekli siyasilerin sorumluluğunda. Sonuçlarını bekliyor olacağım.” diye konuştu.
Schmidt’in siyasi parti liderlerine seçim yasasındaki anlaşmazlıkları çözmek için 6 hafta süre tanıdığı öğrenilirken, “dayatacağı” iddia edilen yeni seçim yasasını ise beklemeye aldığı kaydedildi.
Günlerdir tartışılan yeni seçim yasası neyi kapsıyordu?
İddiaların krize dönüştüğü Bosna Hersek’teki yeni seçim yasasına göre, 2013’teki son nüfus sayımı baz alınarak ülkedeki 2 entiteden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’ndaki (FBIH) herhangi bir kantonda bir etnik grup toplam entite nüfusunun yüzde 3’ünün altında ise o kantondan FBIH Halklar Meclisine milletvekili seçilemeyecekti.
Mevcut durumda her 10 kantonun bir Boşnak, bir Sırp ve bir de Hırvat üye çıkarma hakkı bulunurken, yeni düzenlemeyle bir kantondaki Boşnak, Sırp ya da Hırvat nüfusu yüzde 3’ün altında ise o kantondan o etnik gruba ait temsilci olmayacaktı.
Hırvatların işine yarayan ancak Boşnakların haklarını elinden alan bu seçim yasasının “dayatılacağı” iddiaları, Boşnakların büyük tepkisini toplarken; başkent Saraybosna’da yasaya karşı 3 gündür protesto düzenleniyordu.
Bosna Hersek’te seçim yasası reformu talebi
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşı sonlandıran Dayton Barış Antlaşması gereği ülkede Boşnak, Hırvat ve Sırp üç kurucu halk bulunuyor.
Cumhurbaşkanlığının biri Boşnak diğeri Hırvat halkından olmak üzere iki üyesi, ülkenin iki entitesinden biri olan Bosna Hersek Federasyonu’ndaki vatandaşlar tarafından, üçüncü üye ise Sırp Cumhuriyeti entitesinde yaşayan vatandaşlar tarafından seçiliyor.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Hırvat Üyesi Zeljko Komsic’e karşı kaybeden Hırvat Demokrat Birliği Bosna Hersek (HDZ BIH) lideri Dragan Covic, Komsic’in Bosna Hersek Federasyonu’ndaki Boşnakların oylarıyla seçildiğini iddia ederek ülkede yeni bir seçim yasası reformu talebinde bulunmuştu.
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’da, Avrupa Birliği (AB) delegasyonu eşliğinde başlatılan seçim yasası reformu müzakereleri, Boşnak ve Hırvat partileri arasında uzlaşı sağlanamadığı için sonuç alınamadan sona ermişti.