Belgrad Büyükelçisi Bilgiç, “Türkiye ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin iyi olması gerek. Çünkü her iki ülke de Balkanlar’ın en önemli ülkeleri. Balkanlar’daki barış ve istikrar için iyi ilişkiler muhakkak gerek.” dedi.
Yakın zamanda görev süresi sona erecek olan Türkiye‘nin Belgrad Büyükelçisi Tanju Bilgiç, ilk göreve başladığı dönemde koyduğu hedefleri gerçekleştirmiş olmaktan dolayı çok mutlu olduğunu söyledi.
Bilgiç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ilk büyükelçilik görevi Belgrad’a 24 Kasım 2016’da geldiğini anımsatarak o dönemdeki uluslararası konjonktür ile şimdikinin farklı olduğunu belirtti.
Büyükelçi Bilgiç, göreve geldiği zaman Türk-Rus ilişkilerinin sıkıntılı bir dönemden geçtiğini, aynı zamanda göçmen krizinin yoğun yaşandığı bir dönem olduğunu ifade ederek şimdi ise salgınla mücadelenin uluslararası ilişkileri tamamen etkileyen bir faktör olduğuna dikkati çekti.
Sırbistan’a geldiğinde temel hedeflerinden birinin iki ülke arasındaki siyasi ilişkilerin kurumsallaştırılması çabasını desteklemek olduğunu söyleyen Bilgiç, “Özellikle iki ülke arasında ihdas edilen Yüksek Seviyede İş Birliği Konseyi görev sürem boyunca faaliyet gösterdi. Bu, ilişkilerin kurumsallaştırılması açısından çok önemli bir organdı.” dedi.
Bilgiç, göreve başladığında 800 milyon dolar civarında olan ticaret hacminin 4 yılda 1,5 milyar dolara yükseldiğini kaydederek “Bu rakamı önümüzdeki dönemde, önce 3 milyar daha sonra 5 milyar dolara ulaştırma hedefimiz var.” diye konuştu.
Sırbistan’dan 2019’da Türkiye’ye 300 bine yakın turist gittiğini anımsatan Bilgiç, salgın döneminde bu sayısı azalsa da Türkiye’nin Sırplar için Karadağ ve Yunanistan’dan sonra tatil için en çok gittikleri üçüncü ülke olduğunu söyledi. Bilgiç, Türkiye’den gelen turistlerin sayısının da önemli düzeyde arttığını belirterek komşu Karadağ ve Bosna Hersek’ten sonra Sırbistan’a gelen yabancı turist sayısında Türkiye’nin üçüncü sırada olduğunu kaydetti.
İkili ilişkilerin belki de tarihinin en iyi seviyesinde olduğunu vurgulayan Bilgiç, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2017 ve 2019 yıllarında iki kez Sırbistan’ı ziyaret ettiğini, 2017’deki ziyaretin Türkiye’den Sırbistan’a cumhurbaşkanı düzeyinde 8 yıl sonra yapılan ilk ziyaret olduğunu hatırlattı.
Bilgiç, 2017’deki ziyaretin önemli bir ayağının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Yeni Pazar’a (Novi Pazar) gitmesi olduğunu belirterek iki cumhurbaşkanının orada toplanan kalabalığa hitap etmesinin tarihi bir an olduğunu vurguladı.
O ziyarette çok duygusal anlar yaşandığını anlatan Bilgiç, “O heyecanı anlatmak mümkün değil. Sanki herhangi bir Türk şehrine yapılan bir ziyaret gibiydi.” dedi.
“Balkanlar’daki barış ve istikrar için iyi ilişkiler gerek”
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic’in de salgına rağmen 2020’de iki kez Türkiye’ye gittiğini ve son dört yılda liderler seviyesindeki ilişkilerin ciddi şekilde geliştiğini söyleyen Bilgiç, “Türkiye ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin iyi olması gerek. Çünkü her iki ülke de Balkanlar’ın en önemli ülkeleri. Balkanlar’daki barış ve istikrar için iyi ilişkiler muhakkak gerek.” diye konuştu.
Bu amaçla Türkiye’nin mekanizmalar da kurduğunu belirten Bilgiç, Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü İş Birliği Süreci’nin liderlerin bir araya geldiği mekanizmalardan biri olduğunu ve Türkiye’nin bunu Balkanlar’daki diğer ülkelerle de yaptığını aktardı.
Sırbistan ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin de en üst seviyede olması gerektiğini vurgulayan Bilgiç, “Çok düşük ticaret seviyeleri bize yakışmıyor. Türkiye, bölgesinin ekonomik açıdan en önemli aktörü. Onun için bu ekonomik ilişkilerin daha da ileriye taşınması lazım.” değerlendirmesinde bulundu.
Siyasi ilişkilerin de bu şekilde sürmesi gerektiğini kaydeden Bilgiç, bunlara ek olarak askeri, kültür, turizm gibi diğer alanlarda da iş birliğinin geliştirilmesinin gerekli olduğunu ifade etti.
Bilgiç, kendisinden sonra görev yapacak büyükelçinin işinin hem kolay hem de zor olduğunu belirterek “Kolay çünkü çok olumlu bir siyasi atmosfer var. Zor çünkü beklentiler çok yüksek. Benden sonra gelecek büyükelçi arkadaşımız bütün bunları ele alarak hızlı bir şekilde ilişkileri daha da öteye taşıyacaktır.” dedi.
Diplomaside başarının küçük adımların toplamı olduğunu vurgulayan Bilgiç, “Biz görev süremiz boyunca elimizden geldiği kadarıyla o küçük adımları atmaya çalıştık. Bizden sonra gelen arkadaşlarımız da bu adımları devam ettirecek. Diplomaside asıl olan sürekliliktir.” ifadesini kullandı.
“İnsanların mantalitesi birbirine çok benziyor”
Büyükelçi Bilgiç, Sırbistan ve Türkiye’deki insanların mantalitesinin birbirine çok benzediğini kaydederek “Onun için burada hiçbir zaman insanları anlamakta bir zorluk çekmedim.” diye konuştu.
Türkiye’nin bu bölge ile ortak tarihe ve kültüre sahip olduğunu belirten Bilgiç, Osmanlıların Sırbistan’da uzun bir hakimiyeti olduğunu ve bunun sonucunda etkileşimler meydana geldiğini söyledi.
İyi ilişkilerin temel altyapısının ise iki ülkenin cumhurbaşkanları arasındaki iyi ilişkiler olduğunu vurgulayan Bilgiç, “Bu iyi ilişkiler sürdüğü sürece, altta biz diplomatların, diğer tüm kamu görevlilerinin ya da ticaret adamlarının hareket alanları da çok genişliyor.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin Boşnak nüfusun yoğun yaşadığı Yeni Pazar’da başkonsolosluk da açacağını aktaran Bilgiç, “Bu da ilişkilerimizin kurumsal altyapısının önemli temel taşlarından bir tanesi olacak.” dedi.
Bilgiç, Sırbistan’ın bir spor ülkesi olduğunu ve burada her alanda başarılı sporcuların yetiştiğini belirterek “Önümüzdeki dönemde Sırbistan’ın bu spor altyapısından ve spor kültüründen faydalanmamız, belki bu spor kültürünü Türkiye’ye taşımamız lazım.” diye konuştu.
“Sırbistan görülmesi gereken bir ülke”
Bilgiç, Sırbistan’ın gerçekten görülmesi gereken bir ülke olduğunun altını çizerek Türkiye’den gelenlerin burada Osmanlı döneminden kalma eserleri gördükçe, Sırpçadaki ortak kelimeleri duydukça iki kültürün ne kadar yakın olduğunu da anlayacağını söyledi.
Sırbistan’ın Türk vatandaşları için ulaşılması çok kolay bir noktada olduğunu belirten Bilgiç, “Gelsinler ve görsünler. Burada gezilecek, görülecek, yapılacak çok şey var.” dedi.
Bilgiç, Sırbistan vatandaşlarına da sadece Türkiye’deki tatil bölgelerini değil, İstanbul’u, Ankara’yı, Kapadokya’yı, Karadeniz bölgesini de ziyaret etmeleri çağrısında bulundu.
İlk geldiğinde koyduğu hedeflerin bir kısmının hayata geçirilmesinin kendisini çok mutlu ettiğini belirten Bilgiç, “Güven mektubumu sunarken o zamanki Sırbistan Cumhurbaşkanı (Tomislav) Nikolic’e hedefimin ticaret hacmini iki katına çıkarmak olduğunu söylemiştim. Şimdi 1,5 milyar dolarlık ticaret hacmi var. İki katına çıkmış bizim görev süremizce.” dedi.
Büyükelçi Bilgiç, bazı sıfırdan yatırımlara da bizzat ön ayak olduğunu, Türk iş insanları ile konuşup Sırp makamlarının uygun bulduğu yerlerde fabrikalar açtıklarını kaydederek bunların iki ülke ekonomileri için önemli katkılar sağladığını söyledi.