Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Balkanlarda gerginliğin arttığını gördüklerini belirterek, “Türkiye olarak bu bölgenin 90’ların karanlık günlerine dönmesine izin vermeyeceğimizi defalarca söyledik. Bunun için de her türlü çalışmayı yapıyoruz.” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kosova Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri ve Diaspora Bakanı Donika Gervalla-Schwarz ile yüz yüze ve heyetler arası görüşmelerinin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Bakan Çavuşoğlu, Kosova’da bulunmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, beş ülkeyi kapsayan Balkan turunun son noktasında olduklarını, yaptıkları görüşmelerden son derece memnun kaldığını, dün akşam çalışma yemeğinde bir araya geldiklerini anımsattı.
İkili ilişkileri her alanda geliştirmek istediklerini belirten Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Vyosa Osmani ve Başbakan Albin Kurti ile de görüşmeler gerçekleştirip ikili ilişkileri nasıl geliştirebileceklerini, geliştirmek için nasıl birlikte çalışacaklarını görüşeceklerini söyledi.
Prizren ve Mamuşa şehirlerini de ziyaret edeceğine işaret eden Çavuşoğlu, “Kosova’daki Türk toplumu ve Türkiye’deki Kosovalıları iki ülke arasında dostluk köprüsü olarak görüyoruz. Onlarla da bir araya geleceğiz.” diye konuştu.
İkili ilişkileri daha da geliştirmek için neler yapabileceklerini, küresel ve bölgesel gelişmeler ile bu gelişmelerin bölgeye, Balkanlara, Kosova’ya ve Türkiye’ye etkilerini de değerlendirdiklerini, görüş alışverişinde bulunduklarını aktaran Çavuşoğlu, “Bugün ayrıca Kosova’nın egemenliğine, toprak bütünlüğüne ve siyasi birliğine desteğimizi bir kere daha yenileme fırsatımız oldu. Kosova’nın devlet kurumlarının güçlenmesi, bölgesel ve uluslararası entegrasyonunu önemsiyoruz. Kosova’nın Avrupa-Atlantik kurumlarına üyelik perspektifini Türkiye olarak destekliyoruz.” şeklinde konuştu.
İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin hızla ilerlediğini vurgulayan Çavuşoğlu, “Serbest ticaret anlaşmamız 2019 yılında yürürlüğe girdi. Bazı art niyetli çevreler bu serbest ticaret anlaşması aleyhine kampanyalar yaptılar, bunu gördük. Ama bu anlaşmaların ekonomik ilişkilerimize katkısı ortada. Geçen sene ticaretimiz yaklaşık yüzde 53 artış gösterdi. Kosova’nın da Türkiye’ye ihracatı ikiye katlandı. Bu sene ilk çeyrekte de yaklaşık yüzde 21 artış var Kosova’nın Türkiye’ye ihracatında. Ama biz bu rakamı yetersiz buluyoruz. Kosova’nın Türkiye’ye satabileceği daha fazla ürün olduğuna inanıyoruz. Türkiye’nin Kosova’ya ihracatı artarken, Kosova’nın da Türkiye’ye ihracatının artırmak için beraber çalışmamız lazım.” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu, bu doğrultuda Karma Ekonomik Komisyonu toplantısını bir an önce gerçekleştirmeleri, İş forumlarını düzenli bir şekilde toplayıp iş insanlarını bir araya getirmeleri gerektiğine işaret etti.
Kosova’daki Türk yatırımları 10 binden fazla Kosovalıya iş imkanı sağlıyor
Bunu dengelemek için Kosova’daki Türk yatırımlarının artırılması gerektiğini kaydeden Çavuşoğlu, “Buradaki Türk yatırımları bir taraftan istihdam sağlıyor, 10 binden fazla Kosovalıya iş imkanı sağlıyor. 410 milyon dolarlık bir yatırım var şu ana kadar. Ayrıca Kosova’nın üçüncü ülkelere ihracatını da artırıyor. Dolayısıyla elbette Kosova’nın iş insanlarımıza yatırım imkanlarını, şartlarını artırdıkça ve geliştirdikçe firmalarımız daha da fazla yatırım yapacaktır. Bu konularda da birlikte çalışmaya devam edeceğiz. İş insanlarımızı biz de ticaretimizi ve yatırımları artırmak için teşvik ediyoruz. Bir kahve firmasının da Türkiye’de yatırım yaptığını öğrendim buraya gelirken. Ondan da memnuniyet duydum. Kosova’nın Türkiye’de görünürlüğü bakımından da bu anlamda firma olarak, özel sektör olarak önemli.” dedi.
Çavuşoğlu, enerji alanında çalışmalar yapılabileceğinin altını çizerek enerji fiyatlarının artışıyla herkesin en öncelikli konularından bir tanesinin enerji olduğunu söyledi.
Enerji konusunda güçlü firmaların özellikle yenilenebilir enerji, güneş ve rüzgar gibi alanlarda yatırım yapmaya hazır olduklarını belirten Çavuşoğlu, “Alım garantisi istemiyorlar. Aynı şekilde finansmanını kendileri getirecekler. Bir sene içinde yatırımlarını tamamlayacaklar. Ben inanıyorum ki bu yatırımlara çok güçlü firmalarımız ilgi duyuyor. Kosova bölge ülkelerine elektrik de kısa süre içerisinde ihraç edecektir.” diye konuştu.
Sivil havacılık anlaşmasını imzaladıklarını hatırlatan Çavuşoğlu, bu anlaşmayla halklar arasındaki temas, turist sayısı ve frekans sayılarında artış yaşanacağına işaret etti.
Ülkedeki Türk kurumları hakkında değerlendirmelerde bulunan Çavuşoğlu, “TİKA’mız son derece aktiftir, bugüne kadar 700’den fazla projeyi Kosova’da hayata geçirdiler. Yeni projeleri hayata geçirmek için de çalışmalarını Kosova hükümetinin destekleriyle sürdürüyorlar. Yunus Emre Türk Kültür Merkezimiz, Maarif Vakfımız, kültür alanında, eğitim alanında, ekonomide yani her alanda siyasi desteğimizin yanında Kosova’ya desteğimiz artarak devam ediyor.” şeklinde konuştu.
“FETÖ varlığı ilişkilerimizi zehirlemek için her türlü olumsuz çalışmayı sürdürüyor”
Çavuşoğlu, Kosova’daki Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) varlığının ilişkilerin önündeki en büyük sıkıntı olduğunu vurgulayarak, şu ifadeleri kullandı:
“Tek sınama diyebiliriz, onun dışında bizim hiçbir problemimiz yok. Çünkü bu FETÖ varlığı ilişkilerimizi zehirlemek için her türlü olumsuz çalışmayı sürdürüyor. Türkiye’de darbe girişiminde bulunan FETÖ’nün Kosova’daki varlığı bizleri ve Türk halkını derinden üzüyor. Bunu burada söylemeden geçemeyeceğim. Geçmişte ülkemizde uyguladığı stratejinin benzerini, aynısını Kosova’da da uyguluyor, bunları görüyoruz. Bir taraftan gençleri zehirlemeye devam ediyorlar, bir taraftan medyaya yatırımlarını artırıyorlar. Diğer taraftan devlet kurumlarına sızma çalışmaları aynı şekilde devam ediyor. Yani Türkiye’de ve diğer ülkelerde yaptıklarını yapıyorlar. O nedenle bizim için Türkiye olarak, dost ve kardeş Kosova’da bunları görmek üzüntü verici. Kosova’nın kendi güvenliği ve geleceği bakımından da bunların tehlikeli olduğunu görüyoruz. Siz bakmayın bazı ülkelerin size işte bu FETÖ örgütüne destek verin ya da Türkiye’yi dinlemeyin gibi telkinlerine. Yarın hiçbirisinin size bir faydası olmaz. Dolayısıyla kendi güvenliğiniz bakımından da bu önemli.”
“Türkiye olarak bu bölgenin 90’ların karanlık günlerine dönmesine izin vermeyeceğiz”
Beş Balkan ülkesine ziyaretine de değinen Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Belgrad’da başladık. Orada da aynı mesajları verdik. Biz Priştine-Belgrad yani Kosova ile Sırbistan arasındaki diyaloğu destekliyoruz. Ve diplomasi yoluyla anlaşmaya varılması gerektiğini düşünüyoruz. Ayrıca Bosna Hersek’teki gelişmeler, bölgedeki gelişmeler, Ukrayna savaşının bölgeye olumsuz yansımaları da var, alınacak dersler de var. Bölgede gerginliğin arttığını gördük. Türkiye olarak bu bölgenin 90’ların karanlık günlerine dönmesine izin vermeyeceğimizi defalarca söyledik. Bunun için de her türlü çalışmayı yapıyoruz. Bölgede tüm ülkelerle iyi ilişkileri olan ve herkesle konuşabilen bir ülke olarak bu doğrultuda çabalarımızı sürdüreceğiz. Diplomasiyi ön plana çıkaracağız. Dolayısıyla diyalog bölgedeki kalıcı barış ve istikrar için son derece önemlidir.”
Bu arada, basın toplantısı öncesinde Bakan Çavuşoğlu ve Kosova Çevre, Alan Planlama ve Altyapı Bakanı Liburn Aliu arasında Uçuş Frekanslarının Arttırılmasını Öngören Sivil Havacılık Mutabakat Zaptı imzalandı.
Kosova Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri ve Diaspora Bakanı Gervalla-Schwarz
Türkiye’nin son yıllarda zor ve önemli anlarda Kosova’nın yanında bulunduğunu kaydeden Gervalla-Schwarz, bundan dolayı her zaman minnettar kalacaklarını söyledi.
Gervalla-Schwarz, Türk mevkidaşı ile bölgesel gelişmeleri de ele aldıklarını belirterek, “halen karışık olan bölge için sürdürülebilir çözümler” bulma çabalarını güçlendirmek için yapılan her türlü eylemi memnuniyetle karşıladıklarını vurguladı.
Kosova’nın, tüm Avrupa-Atlantik yapılarına entegrasyonu konusundaki tanımının net olduğunu aktaran Gervalla-Schwarz, “Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlığının ardından, NATO’nun önemli bir üyesi olarak Türkiye, arabulucu olarak yardım teklifinde bulundu. Türkiye, Balkanlar’da da Sırbistan ile diğerleri arasında tarafsız arabulucu olarak aktif bir ülke.” diye konuştu.
“Rusya ve Sırbistan’ı, tüm bölgemizde istikrar bozan olarak görüyoruz”
“Rusya ve Sırbistan’ı sadece saldırgan bir aktör olarak değil, aynı zamanda tüm bölgemizde istikrar bozan olarak görüyoruz” diyen Gervalla-Schwarz, ülkesinin bu bağlamdaki pozisyonunun açık ve net olduğunun altını çizdi.
Gervalla-Schwarz, Kosova’nın gerçek ve iyi bir dostu olan, Kosova’daki acılı baskı ve soykırım tarihini çok iyi bilen ve bölgedeki tüm ziyaretlerinde tarihi ve taze soykırım ile savaş deneyimini unutmayan Türk mevkidaşı ile görüşmesinden duyduğu memnuniyeti dile getirdi.
Mevkidaşı ile Türkiye’nin eğitim alanındaki desteğini ele aldıklarını ve Türk hükümetinin sağlık alanındaki yardımları için teşekkürlerini sunduğunu anlatan Gervalla-Schwarz, “Kosova Cumhuriyeti’nin iş birliğini derinleştirmeye, Kosova’da daha fazla doğrudan Türk yatırımı için fırsatlar yaratmaya ve Haziran 2019’da yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında sunulan potansiyelden azami şekilde yararlanmaya yönelik ilgisini de dile getirdim.” açıklamasında bulundu.
Kosovalı Bakan, Çavuşoğlu ile Kosova Çevre, Alan Planlama ve Altyapı Bakanı Liburn Aliu arasında basın toplantısı öncesinde imzalanan Uçuş Frekanslarının Arttırılmasını Öngören Sivil Havacılık Mutabakat Zaptı’ndan da övgüyle bahsetti.
Bu arada, Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanı Vyosa Osmani ve Başbakan Albin Kurti ile de ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi. Çavuşoğlu’nun Priştine’deki temaslarının ardından Prizren ve Mamuşa şehirlerini de ziyaret etmesi bekleniyor.