Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği’nden (AB) Kosova’ya Haziran 2023’te uygulanan yaptırımların kaldırılmasını talep etti. Parlamento’nun hazırladığı taslak raporda, bu yaptırımların artık gerekçesiz olduğu ve Kosova’nın Avrupa değerlerine olan bağlılığıyla çeliştiği belirtildi.
Taslak raporda şu ifadeler yer aldı:
“Kosova’ya yönelik AB yaptırımlarının derhal kaldırılmasını talep ediyoruz. Bu yaptırımlar artık gerekçesizdir ve Kosova’nın Avrupa değerlerine olan kanıtlanmış bağlılığı ile AB politikalarına uyum çabalarıyla çelişmektedir.”
Kosova’nın Avrupa Entegrasyonuna Destek
Taslak raporda, Kosova’nın AB’ye entegrasyon konusundaki kararlılığı takdir edilirken, Kosova’nın geleceğinin Avrupa’da olduğu vurgulandı. Kosova’nın “gri bölge”den çıkarılmasının hem Kosova’nın hem de AB’nin çıkarına olduğu ifade edildi.
Ayrıca, raporda Kosova’nın AB üyeliği başvurusu desteklenirken, Kosova’yı hâlâ tanımayan AB üye ülkelerine, bu tanımayı daha fazla geciktirmeden gerçekleştirmeleri çağrısı yapıldı.
Avrupa Konseyi ve NATO Partnerliği Desteği
Rapor, Kosova’nın Avrupa Konseyi üyeliği başvurusunu ve NATO’nun Barış İçin Ortaklık Programı’na katılma planlarını da destekliyor. Bunun yanında, Kosova- Sırbistan diyalog sürecine verilen destek de vurgulandı.
Güvenlik Endişeleri ve Saldırılar Kınandı
Kosova’daki güvenlik durumu konusundaki endişelere yer verilen raporda, Banjskë ve Ibër Lepenc’te gerçekleşen saldırılar kınandı ve bu saldırıların faillerinin adalet önüne çıkarılması çağrısı yapıldı. Özellikle Banjskë saldırısının sorumlularının yargılanmamasından duyulan üzüntü dile getirilirken, saldırının lideri Milan Radoiçiq dahil olmak üzere faillerin hesap vermesi gerektiği belirtildi.
Raporda İzlenecek Süreç
Kosova raporunun raportörü Riho Terras tarafından hazırlanan bu taslak rapor, 20 Şubat Perşembe günü Avrupa Parlamentosu’nun Dış İlişkiler Komitesi’nde sunulacak. Değişikliklerin ardından komitede oylanacak olan rapor, yaz başında Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu’nda oylanarak AP’nin Resmi Kararı hâline gelecek.
Kosova’ya Uygulanan Yaptırımların Arka Planı
AB, Temmuz 2023’te, Kosova’nın kuzeyinde çoğunluğu Sırp olan dört belediyede Arnavut kökenli belediye başkanlarının göreve başlaması sonrası yaşanan gerginlikler nedeniyle Kosova’ya karşı yaptırımlar uygulamaya başlamıştı. Kosova’nın gerilimi azaltma yönünde gerekli adımları atmaması nedeniyle getirilen bu yaptırımlar arasında şunlar yer alıyordu:
- Stabilizasyon ve Ortaklık Anlaşması çerçevesinde oluşturulan organların çalışmalarının geçici olarak askıya alınması,
- Kosova’nın üst düzey AB toplantılarına davet edilmemesi,
- İkili ziyaretlerin askıya alınması (yalnızca Kosova’nın kuzeyindeki krizin çözümüne yönelik olanlar hariç).
AP, Kosova’ya uygulanan bu yaptırımların mevcut koşullarda artık geçerliliğini yitirdiğini ve kaldırılması gerektiğini vurguladı.