Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Türkiye-Arnavutluk Ekonomik, Ticari, Sanayi ve Teknik İşbirliği Karma Komisyonu 12. Dönem Toplantısı kapsamında Arnavutluk Maliye ve Ekonomi Bakanı Anila Denaj ile bir araya gelerek Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 12. Dönem Protokolü imza törenine katıldı.
Bakanlık merkez binada yapılan törende Bakan Kasapoğlu, heyetlerin bir gün önce mutabakat sağladıkları protokol metninin imzalanacağını belirterek, öncelikle yaşanan deprem dolayısıyla Arnavutluk halkına taziye ve geçmiş olsun dileklerimi ileterek konuşmasına başladı.
Bölge ülkelerine örnek olacak Türkiye-Arnavutluk arasındaki ilişkilerin son derece kıymetli olduğunun altını çizen Bakan Kasapoğlu, “İki ülkenin bölgede ortak bir geçmiş temelinde kurduğu dostça ve kardeşçe ilişkiler, tarihin her döneminde olduğu gibi bugün de güçlenerek var olmaya devam etmektedir. Avrupa Birliği’ne aday ülke olan Arnavutluk, ülkemiz açısından aynı zamanda kazan-kazan prensibi çerçevesinde önemli bir ticaret ortağıdır.” dedi.
Ticari ve ekonomik ilişkilerin daha da yüksek seviyelere çıkarılmasının Türkiye’nin önceliklerinden biri olduğunu ve ilişkilerin geliştirilmesinin bölgenin ekonomik alt yapısının ve refahının artırılmasına önemli katkı sağlayacağını dile getiren Kasapoğlu, “Esasen, son dönemde iki ülke ticaret hacminde kaydedilen yükselme, bu alanda önemli mesafeler alındığını gösteriyor. İkili ticaretimizi daha dengeli ve potansiyeline yakışır seviyelere ulaştırmak için tedbirleri almamız gerektiğini düşünüyorum.” diye konuştu.
Başarılı çalışmaları nedeniyle heyetlere teşekkür eden Kasapoğlu, şu ifadeleri kullandı:
“Bu toplantı ticari ve ekonomik ilişkilerimizin daha da geliştirilmesine yönelik tedbirlerin alınması açısından büyük önem taşımaktadır. İmzalayacağımız protokol, ikili ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine, bu alanda mevcut olan geniş potansiyelin hayata geçirilmesine ve proje bazında güçlendirilmesine dair her iki ülkenin kararlılığını ve siyasi iradesini teyit eden bir nitelik taşımaktadır. Protokolde, sanayiden tarıma, müteahhitlik hizmetlerinden enerji konularına kadar, iki ülke arasında gerçekleştirilebilecek tüm iş birliği alanları değerlendirilmiştir. Protokolün hazırlanma sürecinde; ticari, ekonomik ve diğer alanlarda yapılan görüşmelerde önemli mesafeler kaydedilmiş; önceliklerimiz, izlememiz gereken politikalar ve büyüyen ilişkilerimizle orantılı olarak karşılaşılabilecek sorunların aşılması için takip edeceğimiz yol haritası belirlenmiştir.”
Türkiye’nin Arnavutluk ile ticarette İtalya, Yunanistan, Çin, Almanya ve Sırbistan ile birlikte önemli yere sahip olduğuna vurgu yapan Kasapoğlu, “İlişkilerimizdeki mevcut potansiyel hesaba katıldığında, mevcut ticaret hacminin daha yukarı seviyelere taşınması gerektiğini söylemek yanlış olmayacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
“Arnavutluk’taki Türk yatırımları 1,8 milyar dolar”
Bakan Kasapoğlu, “Arnavutluk’taki Türk yatırımlarının 1,8 milyar doları aştığı, Arnavutluk’ta Türk vatandaşlarının ve Türkiye menşeli şirketlerin kurduğu şirket sayısının 569 olduğu” bilgilerini vererek “Türk yatırımları Arnavutluk ekonomisine katkıda bulunmaya devam edecektir.” dedi.
Türk işletmelerinin 2018 yılında 165 milyon dolar demir-çelik ürünleri, 23 milyon dolar bakır cevheri, 18 milyon dolar krom cevheri, 16 milyon dolar balıkçılık ürünleri ve 13 milyon dolar kadar hazır giyim ürünleri olmak üzere toplam 235 milyon dolar ihracat gerçekleştirdiğini belirten Kasapoğlu, “Söz konusu tutar Arnavutluk’un toplam ihracatının yüzde 8,4’ünü oluşturmaktadır. Bu rakamın daha üst seviyelere çıkarılmasını teminen firmalarımızın karşılaştığı sorunların çözülmesinin fayda sağlayacağını düşünüyorum. Bu çerçevede başta belediyeler olmak üzere çeşitli kuruluşların kestikleri idari cezalar sıklıkla gündeme getirilmektedir. Bu konuda daha önce Tiran Büyükelçiliğimizce bir bilgi notu iletildiğini biliyorum. Bu sorunların aşılması için desteğinizi talep ediyoruz.” diye konuştu.
Türk firmaların kurduğu Arnavutluk-Türkiye Ticaret ve Sanayi Odası ile yakın iş birliğinin sürmesinin önemine işaret eden Bakan Kasapoğlu, şöyle devam etti:
“Türk müteahhitlik sektörü, bütün dünyada kabul gören bir itibara sahiptir. Arnavutluk’ta da müteahhitlik sektörü ekonominin önemli bir itici gücü olduğunu biliyorum. İnşaat sektöründe yapılan reformlar, Arnavutluk’ta yaşam şartlarının düzeltilmesine yol açtı. Üretim kapasitesinin artırılmasına ve modern bir altyapının yaratılmasına yönelik sürekli ve etkili bir yükselmeye neden oldu. Bu çerçevede şu ana kadar Arnavutluk’ta toplam 1,7 milyar dolar bedelli 31 projeyi gerçekleştiren Türk müteahhitlerinin, önümüzdeki dönemde de kardeş ülke Arnavutluk’un imarına katkı yapacağına inancım tamdır.”
Arnavutluk’taki önemli projelere dair “Nation Road otoyolu, Banja ve Moglice barajları, Fan Nehri Baraj ve HES santral inşaatı” örneklerini veren Kasapoğlu, “Bizlerin ortak desteği ve dünyada saygın bir konumda olan Türk müteahhitlerinin çabalarıyla yeni bir Arnavutluk meydana getirilmesi hepimizi son derece memnun edecektir.” dedi.
Arnavutluk heyetinin Türk Müteahhitler Birliği Başkanı ve üyeleri ile bir araya geleceğini ifade eden Kasapoğlu, “Firmalarımızın potansiyelini yakından göreceksiniz. İnşallah hep birlikte daha büyük ve nitelikli projelere imza atacağımıza yürekten inanıyorum.” diye konuştu.
Ulaştırma, enerji, gençlik ve spor alanlarına ilişkin iş birliği konuları
Bakan Kasapoğlu, Arnavutluk ile ulaştırma, enerji, gençlik ve spor alanlarındaki iş birliğine ilişkin ise şu değerlendirmeyi yaptı:
“Taşımacılık alanında işbirliğimizin artırılması yönünde büyük fırsatlar bulunmaktadır. Başta deniz yolu taşımacılığı olmak üzere, lojistik alanında ilgili kuruluşlarımız tarafından temasların artırılarak devam ettirilmesi, ticari ilişkilerimize büyük katkı sağlayacaktır. Ülkenizin bulunduğu coğrafya itibariyle kısa mesafe deniz yolu taşımacılığına uygun olduğu düşünüldüğünde ticaret hacmimizin daha da artırılması amacıyla Durres limanı ile ülkemiz arasında düzenli Ro-Ro taşımacılığının başlatılmasının yararlı olacağı düşüncesindeyim.”
Türkiye’nin kuzey ve doğu komşularının doğal gaz kaynaklarının Avrupa pazarlarına iletilmesi için yapılacak iş birliği ve yeni projelerin ülkeler için karlı olacağını belirten Kasapoğlu, “Bu çerçevede, 2019 itibariyle Arnavutluk üzerinde bulunan boru hattının yüzde 95’i tamamlandığını ve Güney Gaz Koridoru Projesinin bir parçası olan TAP Projesi’nin, Arnavutluk’un ekonomik kalkınmasına ve enerji altyapısının gelişmesine büyük katkı sağladığını ve güzel bir örnek teşkil ettiğini mütalaa ediyorum. Arnavutluk’ta elektrik üretiminin yüzde 90’ın üzerindeki kısmı hidroelektrik santrallerde gerçekleştirilmektedir.” diye konuştu.
Protokol metninde gençlik ve spor alanındaki ilişkileri ilerletmek amacıyla düzenlenmiş maddelerin de bulunduğuna dikkati çeken Kasapoğlu, sözlerini şöyle tamamladı:
“İki ülkenin gençleri ve gençlik kuruluşları, aynı zamanda spor kuruluşları arasındaki ilişkilere daha da ivme kazandırmak istediğimizi bir kez daha ifade etmek istiyorum. İki dost ve kardeş ülkenin gençleri arasındaki bağların güçlendirilmesine ortam hazırlamak bizlerin en önemli vazifesidir. Bu anlamda Arnavutluk’un gençlerini, sporcularını ülkemizdeki kamplarda, tesislerde ağırlamaktan memnuniyet duyacağımızı da ifade etmek istiyorum. Ayrıca Spor Turizmi alanında ülkemiz, gerek altyapı gerek iklim özellikler, açısından birçok sportif branş için son derece elverişlidir.”
“Türkiye yardımımıza koşan ilk ülkeydi”
Arnavutluk Maliye ve Ekonomi Bakanı Anila Denaj, Türkiye’nin deprem zamanı Arnavutluk’un yardımına koşan ilk ülke olduğunu belirterek, “En önemlisi sayın Cumhurbaşkanının 500 konut yapılması sözünü vermesi bizim için çok önemlidir. Umarım bu proje bir an önce hayata geçirilir.” dedi.
Ekonomik ve ticari iş birliğinin gelişmesi açısından Arnavutluk’un çok daha fazla potansiyelinin bulunduğunu ifade eden Anila Denaj, “İlişkileri her anlamda, ekonomik ve siyasi, daha iyi bir hale getirmek için çalışmaktayız. Ankara’da uzmanlarımız 2 gündür tüm bu sorunlarla birlikte fikir ve görüş alışverişinde bulunarak yeni bir mekanizma geliştirerek, ekonomik ve ticari diyaloğu kolaylaştırmak, projelerimizi daha somut bir aşamaya getirmek için mutabık kaldılar.” ifadelerini kullandı.
Uzmanların ticaret, enerji, sanayi, mesleki eğitim, sağlık, turizm, ulaşım, tarım, çevre gibi konularında gelecek yıl gerçekleşecek toplantıların gündemlerini birlikte kararlaştırdığını dile getiren Denaj, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Türk şirketlerinin Arnavutlukta yaşadığı sıkıntılarla ilgili, kendi irademi, kendi yardımımı size söz veriyorum. Problemlerinin bir an önce çözülmesine çaba göstereceğim. Arnavutluktan bir teknik ekip gelecek ve sizin tecrübelerinizden faydalanacak. Yakından izleme fırsatı olacak. Mart ayı içerisinde bir tarih belirleyeceğiz ve Türkiye’de Türkiye ve Arnavutluk arasında bir iş toplantısı gerçekleştirilecek. Bugün alacağımız kararları somut hale getirmemiz gerekiyor. Hiç bir ayın boş geçmemesi gerekiyor.”
Konuşmaların ardından Bakan Kasapoğlu, Arnavutluk heyetiyle fotoğraf çektirdi, konuk bakan Anila Denaj da “Gönüllülük Yılı” panosunu imzaladı.