Tehlikeli atık taşıdığından şüphelenilen 102 konteyner taşıyan Türk bandıralı bir geminin Arnavutluk’a yanaşması, bir izleme kuruluşunun uyarısı üzerine yetkililer tarafından engellendi.
Arnavut yetkililer, bir izleme grubunun yetkilileri uyarmasının ardından, büyük miktarda tehlikeli atık taşıdığından şüphelenilen bir Türk gemisinin Tiran’ın ana limanına yanaşmasını engellediklerini açıkladı.
Savcılar konteynerlere el konulmasını ve izlenmesi için “çevresel ve fiziksel olarak güvenli bir yerde” depolanmasını emretti.
Türk bandıralı Moliva XA443A gemisi daha sonra başkent Tiran’ın 33 kilometre batısındaki Durres limanından yaklaşık bir mil uzakta tutuldu.
Çevre konularına odaklanan Seattle merkezli Basel Action Network sivil toplum kuruluşu BAN’a göre gemi Ağustos ayından bu yana yetkililer tarafından izleniyor.
Grup, bir ihbarcının “102 konteynerinin” “çelik endüstrisinden tahmini toplam 2,100 metrik ton … atık kirlilik kontrol filtresi tozu” taşıdığından şüphelenildiğine dair bir not aldığını ve birkaç transit ülkeyi uyardığını söyledi.
BAN, “devasa sevkiyatın” ilk olarak 4 Temmuz’da Maersk’e ait iki gemiyle Durres’ten ayrıldığını ve “varış yerinin Tayland olduğunu” söyledi.
Nihayetinde Tayland sevkiyatı kabul etmeyerek Singapur’daki yetkililerden durdurmalarını istedi. Türk bandıralı gemi daha sonra Portekiz, İspanya ve İtalya’nın Gioia Tauro limanında mola verdikten sonra kıtalar arası üç aylık bir yolculuğun ardından Arnavutluk’a geri dönecekti.
Yerel haberlere göre, gümrük belgelerinde konteynerlerde demir oksit bulunduğu belirtiliyordu.
Ağustos ayında Arnavutluk muhalefeti hükümeti tehlikeli maddelerin yasadışı ticaretinde rol almakla suçlamış, bunun üzerine Başbakan Edi Rama Eylül ayında Parlamento’da yaptığı açıklamada sevkiyatın belgelerinin doğrulandığını söylemişti.
Rama, demir oksidin Arnavutluk’un çevre ve gümrük prosedürlerinin dayandığı “Avrupa kataloglarında zehirli atık olarak kabul edilmediğini” savundu.
Bir BM raporu yılda 2 milyar tondan fazla endüstriyel atık üretildiğini gösteriyor.
Çevreci STK’lar, bu tür atıkların Batılı ülkelerden gelişmekte olan ülkelere nakliyesine yönelik küresel endüstrinin yılda 44 milyar euro ile 70 milyar euro (1,63 trilyon TL ile 2,59 trilyon TL) arasında bir değere sahip olduğunu tahmin ediyor.