Bayram POMAK
Başbakan Albin Kurti, 22 Mart 2021 tarihinde Kosova Meclisi’nden aldığı 67 oyla görevine başladı. Albin Kurti daha önce seçimleri kazanmış ancak pandemi döneminde muhalefet tarafından devrilmek suretiyle iktidarı kaybetmişti. İktidarı kaybetmesinin ardındaki en önemli mesele, Washington’da Kosova ile Sırbistan arasındaki anlaşma konusuydu. Trump, ABD seçimlerine gitmeden önce Balkanlar’da bir anlaşma yapmak ve bunu bir zafer olarak ilan etmek istiyordu. Ancak Albin Kurti, bu anlaşmaya yanaşmamıştı. Sonuç olarak, ABD baskısı ve muhalefetin çabalarıyla Kurti iktidardan alındı. Yerine gelen Abdullah Hoti hükümeti, söz konusu anlaşmayı imzaladı. Ancak anlaşmanın imzalanmasının hemen ardından yeni hükümet kısa bir süre içinde düştü. Yapılan yeni seçimlerde Albin Kurti, %50.2 oy oranıyla Kosova’da ilk defa tek başına bir parti olarak iktidara geldi. Bu, 20 yıldır iktidarda olan eski UÇK kadrolarının tasfiye edilerek yerine yeni bir iktidarın gelmesi açısından önemli bir dönemeçti.
Albin Kurti, iktidara gelmeden önce Sırbistan ile diyalogunun öncelik sıralamasında 5. veya 6. sırada olduğunu belirtiyordu. Ancak uluslararası aktörler, Kosova hükümeti için en temel mesele olarak Sırbistan ile diyalogunun önemli olduğunu savunuyorlardı. Kurti’nin 3 yıllık iktidarında en çok konuşulan konular Sırbistan ile diyalog ve Kosova’nın kuzeyi meselesi oldu. Sırbistan ile diyalog meselesinde hiçbir ilerleme kaydedilmedi ve görüşmelerin çoğu başarısızlıkla sonuçlandı. Kurti ayrıca araç plakaları ve diğer birçok konuda Sırbistan ile mütekabiliyet ilkesini benimsedi. Yani, Sırbistan’ın Kosova’nın araç plakalarını ve belgelerini kabul etmemesi durumunda Kosova da Sırbistan’ınkileri kabul etmeyecekti. Kurti’nin bu kararları kuzeyde sürekli gerginliği artırdı. Son 2 yıldır, özellikle 24 Eylül’de bir grup Sırp teröristin planladığı saldırı sonucunda bir Kosova polisinin öldüğü olayla birlikte, kuzeyde artan gerginlikler dünya genelinde dikkat çekti.
Kurti hükümeti, kuzey meselesi ve Sırbistan ile diyalog konusunda sert ve ciddi bir tavır takındı. Ancak iç politikada büyük bir reform veya atılım sağlama konusunda başarısız oldu. Hükümetin içindeki kadroların tecrübesizliği birçok alanda belirgin hale geldi. Ancak iktidar döneminde herhangi bir yolsuzluk skandalı ortaya çıkmaması, iktidar lehine bir durum oluşturdu. Kurti hükümeti birçok açıdan başarılı olamadı, ancak kuzeyde izlediği politika önemli ölçüde destek buldu. Diyalog meselesinde geri adım atmaması, Kosova’nın AB tarafından yaptırımlara uğramasına neden oldu.
Başbakan Albin Kurti’nin en büyük avantajlarından biri, muhalefetin vizyonsuz ve dağınık olması. Muhalefet, Kurti’nin politikalarına etkili bir şekilde karşı çıkamıyor. İktidara yönelik eleştirilere karşın, muhalefetin geçmiş politikalarının hatırlatılması, onların etkisini azaltıyor. Muhalefet, iktidarı dış politikadaki adımlarından dolayı “klinik ölü” olarak nitelendiriyor. Ancak hükümetin ekonomi, sağlık ve eğitim konularında başarısız olduğunu belirtiyor. Sırp Belediyeler Birliği’nin kurulması konusunda iktidarın attığı adımlardan habersiz olduklarını ifade ediyorlar.
Normal şartlarda hükümetin görev süresi 2025 Mart’ında sona erecek ve olağan seçimler Şubat 2025’te yapılacaktır. Ancak bu yılın başında, hem iktidar hem de muhalefet kanadından gelen açıklamalara göre seçimlerin yüksek ihtimalle 2024 yılında gerçekleşeceği görülüyor. Muhalefet, seçim çağrılarına devam etse de iktidar partisi temsilcileri, AB ve ABD’de bu yıl yapılacak seçimler nedeniyle Kosova’da güçlü bir hükümetin olmasının daha sağlıklı olacağını savunuyorlar. Seçimlerin muhtemelen bu sene içinde Mayıs veya Eylül aylarında gerçekleşme olasılığı yüksektir. Bu durumda, Kurti hükümetinin düşmesi ve ardından 45 gün içinde olağanüstü seçimlerin yapılması beklenmektedir. Başbakan Kurti, yapılan anketlerde yeniden iktidar olma olasılığının yüksek olduğunu gösteriyor. Halk, Kurti’nin yolsuzluğa karışmadığını ve samimiyetine inandığını ifade ediyor. Vaadlerini yerine getirememesini eski iktidarların enkazını devralmasına bağlıyor. Muhalefet ise eski iktidarların kalıntıları oldukları için halkın gözündeki ağırlıkları fazla değil.
Kosova, 2024 yılına seçim söylentileriyle girdi. Bu söylentiler gün geçtikçe artmaya devam edecek. Siyasi partiler bunun için hazırlıklarını yapmaya başladı. Seçim sadece bir zaman meselesi. Ancak, şimdiden görülen çok açık bir şey var ki bu seçimler Kosova için iktidar değişikliği getirmeyecek. Yalnız burada belirtilmesi gereken bir şey var ki, Albin Kurti bu sefer %50 oy alsa da tek başına iktidar olamayacak, ancak yine de ciddi bir oy oranı bekleniyor. Hükümeti kurması için azınlıklara ve küçük bir Arnavut partisine ihtiyacı olacak muhakkak.